نگرشِ کدخدایانِ مناطقِ شمالی فارس نسبت به اجرای قانون اصلاحات ارضی

اصلاحات ارضی به عنوان نخستین لایحه از لوایح شش‌گانه‌ی انقلاب سفید، توسط محمد رضا شاه پهلوی در سال 1340ش. با اهداف مختلفی از جمله برانداختن ملوک‌الطوایفی و از بین بردن نظام ارباب و رعیتی به اجرا گذاشته شد.استان فارس نیز به عنوان استان هفتم و یکی از مهمترین و وسیع ترین استان‌های زراعی ایران از این قاعده مستثنی نماند. با آغاز اجرای این قانون، مالکین، از جمله کدخدایان مناطق شمال فارس که املاک خویش را به نفع زارعین از دست می دادند، مخالفت‌های خویش را با تحقّق آن آغاز نمودند. این پژوهش با رویکردی توصیفی تحلیلی و با بهره‌ گیری از منابع و اسناد تاریخی، به دنبال پاسخ برای این پرسش است که نگرش و رویکرد کدخدایان مناطقِ شمالی فارس به عنوان گروهی از خرده مالکان نسبت به این قانون چه بوده است؟.یافته‌ها نشان می‌دهند که با تصویب قانون اصلاحات ارضی، کدخدایانِ این مناطق نسبت به حقوق سابقشان محروم مانده و در جهت عدم اجرای قانون مذکور و در راستای حمایتِ بزرگ مالکان از آنان به تعدیّات خود به زارعین اقدام نمودند. اخراج از محل سکونت، مصادره اموال و دارایی ،چپاول و غارت محصولات کشاورزی آنان از جمله این تعدیات به شمار می آمد. علی رغم همراهی برخی از کدخدایان مناطق شمالی فارس با این قانون، حکومت در جهت جلوگیری از تعدیات کدخدایان به کشاورزان، به تغییر در فانون انتخاب کدخدایان مبادرت نمود. هر چند اجرای صحیح این قانون نیز در بیشتر مواقع با نفوذ و دور زدن کدخدایان، تا شکل‌گیری انقلاب اسلامی و الغای منصب کدخدایی عقیم ماند.

The Sheriffs’ attitudes of northern Fars towards implementation of land reform law

The first bill from among the white Revolution bills was land reform which was administered by Mohammad Reza Shah in 1340. One of the main purposes of land reform law was overthrowing feudalism and feudalistic relations. Fars province as one of the biggest provinces of the country was not excluded from such law. By the commencment of land reform implementation, the owners losing their Lands and properties through such law opposed to its implementation. This is a descriptive and analytical study, making use of historical documents and resources, and aims at finding answers to the attitudes of sheriff’s residing in northern parts of Fars Province toward the land reform law. Results indicated that some sheriffs depriving from their previous rights decided to oppose the land reform law and did not cooperate with the state officials in implementing such law. On the other hand, they started to fire the farmers from their villages, confiscate their properties, and loot their agricultural products in order to show their dissatisfaction to the land reform law. Of course, , in some rare cases in northern parts of Fars province, some sheriffs decided to cooperate with land reform officials in decreasing the Taxes paid by the Farmers. However, the complete implementation of the land reform law was not reached till the Islamic revolution came into vogue.