سن مسیولیت کیفری کودکان و نوجوانان در قانون مجازات اسلامی ١٣٩٢

از جمله موضوعات بحث‌انگیز قانون مجازات اسلامی 1370، پایین بودن حداقل سن مسیولیت کیفری اطفال بود. احتساب سن بلوغ جنسی به عنوان حداقل سن مسیولیت کیفری باعث شده بود که به‌‌ویژه دختران در سنی مسیولیت کیفری پیدا کنند که از توانایی‌های ذهنی لازم برای انتساب مسیولیت بی‌بهره‌اند. از سوی دیگر، عدم تفکیک حداقل سن مسیولیت کیفری و سن بلوغ کیفری، باعث می‌شد که اطفال به‌یکباره از عدم مسیولیت مطلق به عرصه‌ی مسیولیت کیفری کامل گام بگذارند. قانونگذار در سال 1392 اقدام به تغییرات مهمی در این حوزه نمود. نخست، در جرایم تعزیری، بین حداقل سن مسیولیت کیفری و سن بلوغ کیفری تفکیک قایل شد و سپس آزادی عمل قضات برای عدم اجرای حد و قصاص در مورد مرتکبان زیر سن 18 سال را افزایش داد. در این نوشتار، ضمن تبیین قواعد مسیولیت کیفری اطفال و نوجوانان در قانون مذکور، به نقد آنها با رویکردی تطبیقی پرداخته شده است.