مفهوم حقوقی مصرف کننده و تامین کننده کالا و خدمات در حقوق ایران و مقررات اروپایی

واژههای مصرفکننده و تامین کننده از اصطلاحات کلیدی در حوزه حقوق تجارت به شمار میآیند. از این رو، برای شناخت حقوق و تکالیف این دو نسبت به همدیگر، تبیین درست و دقیق مفهوم حقوقی این اصطلاحات ضروری به نظر میرسد. از آنجا که مصرف کنندگان، در معاملات تجاری، در مقایسه با تامین کنندگان و فروشندگان کالا و خدمات ضعیف شمرده میشوند به همین سبب، هم در سطح داخلی و هم در سطح بینالمللی قوانین و مقررات خاصی برای حمایت از مصرفکننده به تصویب رسیده است. با این حال، مشاهده میشود که در تعریف این واژگان تفاوتهایی بین قوانین موجود چه در سطح داخلی و چه در مقایسه با قوانین اروپایی که تاثیر اساسی در مقررات حقوق داخلی سایر کشورها در زمینه حقوق مصرفکننده داشتهاند، وجود دارد و این تفاوتها نیز در میزان و نوع حمایت از مصرف کنندگان در مقابل تامین کنندگان تاثیرگذار بوده است. مهمترین نقطه قوت تعاریف ارایه شده در قوانین اروپایی این است که اصطلاح مصرفکننده را از منظر همان قانون تعریف نموده و به ارایه یک تعریف کلی اکتفا نکرده است، در حالی که این نکته در قوانین داخلی ما مورد توجه تدوینگران قوانین قرار نگرفته است لذا مشاهده میشود که ابهامات مختلفی در مفهوم این اصطلاح در حقوق ایران قابل مشاهده است. بنابراین در این مقاله سعی بر این است که ضمن آشنایی با مفهوم این اصطلاحات، نقاط مشترک و متفاوت موجود در تعاریف ارایه شده در حقوق ایران و مقررات اروپایی تبیین گردد به این امید که بتوانیم در آینده ضمن بازنگری و رفع نقاط ضعف موجود در مقررات داخلی خود، حمایت بهتر و جامعتری از مصرف کنندگان در پهنه تجارت، به ویژه تجارت بینالملل به عمل آوریم.