مسئولیت مدنی نهادهای تامین‌کننده برق در ایران و آمریکا از بعد «حاکمیتی» یا «تصدی‌گری»

پژوهش حاضر با هدف پاسخگویی به این سوال که مسئولیت مدنی نهادهای تامین‌کننده برق در ایران و آمریکا تحت چه شرایطی ناشی از اعمال حاکمیتی و تحت چه شرایطی ناشی از اعمال تصدی‌گری می‌باشد؟ در تلاش است با کاربست شیوه کیفی مبتنی بر گردآوری اطلاعات از منابع کتابخانه‌ای (اسنادی) و روش تحلیلی – توصیفی، در قالب انجام مطالعه ای تطبیقی، برخی مصادیق را که می‌تواند در دو نظام حقوقی ایران و آمریکا ایجاد مسئولیت مدنی برای دولت یا دیگر متولیان امر (نهادهای تامین کننده برق خصوصی) در مقابل مصرف کنندگان یا مشترکین برق نماید را مورد بررسی قرار دهد. یافته‌های این مطالعه حاکی از آن است که مسئولیت مدنی نهادهای تامین‌کننده برق در ایران و آمریکا در مراحل تولید و انتقال در زمره «اعمال حاکمیتی» و مسئولیت مدنی نهادهای تامین کننده برق در مرحله توزیع میان مشترکین و مصرف‌کنندگان در زمره «اعمال تصدی‌گری» قلمداد می‌گردد. به رغم این اشتراک، مطالعات تطبیقی صورت گرفته حاکی از آن است که مسئولیت مدنی نهاد تامین کننده برق در مرحله تولید، در نظام حقوق ایران مبتنی بر «تقصیر» و در نظام حقوقی آمریکا مبتنی بر «خطای محض» است و بنابراین، چنانچه دولت به مثابه نهاد تامین کننده برق به جهت عدم سیاست‌گذاری‌های صحیح و یا عدم سرمایه‌گذاری در امر تولید و یا خرید و انتقال برق کوتاهی کند، واجد مسئولیت مدنی می‌شود، اما از مصادیق مسئولیت مدنی نهادهای تامین کننده برق در مرحله توزیع که در زمره اعمال تصدی‌گری تلقی می‌گردد که عمدتاً از سوی نهادهای خصوصی اعمال می‌شود، می‌توان به مسئولیت ناشی از عدم مراقبت و نگهداری از تاسیسات و تجهیزات انتقال و توزیع برق به مشترکین و نیز مسئولیت ناشی از اهمال و کوتاهی در تدابیر پیشگیرانه و اقدامات امنیتی اشاره کرد که عامل «تقصیر» بر احراز مسئولیت مدنی برای نهادهای تامین کننده مذکور  نقش اساسی و کلیدی دارد.

civil liability of electricity supply institutions in iran and america from the perspective of sovereignty or management

the purpose of this research is to answer the question that under what conditions is the civil liability of the electricity supplier institutions in iran and the united states caused by the acts of governance and under what conditions is it caused by the acts of entrepreneurship? it is trying to use a qualitative method based on collecting information from library sources (documents) and analytical-descriptive method, in the form of conducting a comparative study, to find some examples that can create civil liability for the government or others in the two legal systems of iran and the united states. the trustees (private electricity supply institutions) should be investigated in front of consumers or subscribers of electricity.the findings of this study indicate that the civil liability of electricity supplier institutions in iran and the united states in the stages of production and transmission is considered as &sovereign actions& and the civil responsibility of electricity supplier institutions in the distribution stage among subscribers and consumers is considered as &operating actions&. . despite this commonality, comparative studies have been carried out indicating that the civil liability of the electricity supplier in the production phase is based on the iranian legal system and based on &pure error& in the american .if the government, as if supplier fails due to lack of policies or lack of investment in electricity production or purchase and , it becomes eligible for civil liability, among the examples of civil liability of electricity supplier institutions in the distribution phase,