تبیین جایگاه «منفعت اعتماد» در حقوق غربی و شناسایی مصادیق آن در فقه

منفعت اعتماد یکی از منافع سه‌گانه قراردادی است که می‌تواند پس از نقض قرارداد، توسط زیان دیده از دادگاه مطالبه شود. منفعت اعتماد هنگامی مطرح می‌شود که متعهدله پیش از نقض قرارداد به وسیله متعهد، در راستای اجرای بخش قراردادی خود و با اعتماد بر اینکه طرف مقابل تعهدات قراردادی خود را انجام خواهد داد، اقدام به صرف هزینه‌‌هایی کرده ‌است که پس از نقض متعهد این هزینه‌ها بی‌ثمر مانده ‌است. هدف از پرداخت خسارت به زیان دیده در چنین موقعیتی، قرار دادن وی در همان وضعیتی است که پیش از انعقاد قرارداد در آن وضعیت قرار داشته ‌است. زیان دیده از نقض قرارداد می‌تواند تحت شرایطی به جای منفعت انتظار و استرداد، از باب منفعت اعتماد، خسارات وارده بر خود را از دادگاه مطالبه کند. در حقوق ایران و فقه امامیه هرچند صراحتاً به منفعت اعتماد اشاره نشده ‌است، اما فروعاتی وجود دارد که می‌توان آنها را مصادیقی از منفعت اعتماد دانست.

Specification of Reliance Interest in Western Law and Recognition of Its Instances in Feqh

Reliance interest is one of the triple contractual interests which can be claimed by the claimant after the defendant’s breach of contract. The reliance interest occurs when the  plaintiff changes his position and spends some expenditures due to the reliance on the defendant’s performance of his contractual obligations but the defendant’s breach causes these expenditures be wasted. The object of awarding damages in this situation is to put the injured party in as good a position as he was in before the contract was made. The injured party can claim his reliance interest instead of his expectation or restitution interests. Although the reliance interest has not expressly mentioned in Iranian law and FiqheEmamiyeh, but there are some instances that could be considered as examples of reliance interest.