بررسی الگوی مصرف خانوارهای شهری ایرانی در چارچوب رویکرد سنجش کشش های مارشالی، هیکس و آلن

در این مقاله با استفاده از داده های مربوط به بودجه ی خانوارهای شهری کشور (1353-1386)، تابع سیستمی تقاضا برای محاسبه ی کشش های قیمتی مارشال، هیکس ،آلن و کشش مخارج تخمین زده شده و قیود تیوریک تقاضا(همگنی،تقارن،منفی بودن) مورد آزمون قرار گرفته است. هدف این تحقیق آشنایی جامع با الگوی مصرفی خانوارهای ایرانی و شناسایی حساسیت های مصرفی به تغییرات قیمت در گروههای کالایی است. در این مطالعه همچنین کشش های خود قیمتی و متقاطع مارشال و هیکس محاسبه شده است. نتایج نشان می دهد که بر اساس مقادیر کشش های خود قیمتی مارشالی، در تمامی گروههای کالایی قانون تقاضا برقرار است و بیشترین حساسیت قیمتی ابتدا در گروه حمل ونقل و سپس مبلمان و اثاثیه وجود دارد. همچنین بر مبنای این کشش، گروه خوراک با گروه های بهداشت و درمان ، مبلمان و اثاثیه و پوشاک مکمل ناخالص بوده و با گروه های حمل و نقل و مسکن جانشین ناخالص است. نتایج کشش هیکس نشان می دهد که خوراک با گروه کالایی مبلمان و اثاثیه مکمل هیکس- آلن است و با سایر گروه های کالایی جانشین- هیکس آلن است. همچنین نتایج کشش جانشینی آلن نشان می دهد که بیشترین درجه ی جانشینی آلن میان گروه حمل و نقل و مسکن مشاهده می شود. بر اساس کشش مخارج، گروه های کالایی خوراک و مسکن به عنوان دو گروه کالایی ضروری و گروه های پوشاک ، مبلمان و اثاثیه ، بهداشت و درمان و حمل و نقل به عنوان گروه های کالایی لوکس شناخته شده اند.