بررسی تاثیر نوسانات نرخ ارز بر میزان قاچاق کالا در ایران در شرایط تحریم

در پژوهش حاضر به بررسی تاثیر نوسانات نرخ ارز بر میزان قاچاق کالا در دو حالت با لحاظ شرایط تحریم و بدون لحاظ تحریم در دوره زمانی 1398-1352 به صورت سالانه پرداخته شده است. در پژوهش حاضر جهت استخراج نوسانات نرخ ارز از رویکرد تبدیل موجک دابشیز و جهت استخراج شاخص تحریم از رویکرد تحلیل مولفه های اصلی جهت مشخص نمودن بار عاملی استفاده شده است. هم‌چنین در نهایت جهت بررسی تاثیر نوسانات نرخ ارز با توجه به دوره زمانی بروز نوسانات در دو حالت با لحاظ شاخص تحریم و بدون لحاظ شاخص تحریم بر میزان قاچاق کالا در کشور از الگوی مارکوف سویچینگ استفاده شده است. نتایج پژوهش نشان می دهد افزایش باز بودن تجاری فارغ از سطح و رژیم قاچاق کالا در کشور موجب کاهش معنادار قاچاق کالا می شود. افزایش درآمدهای مالیاتی نیز در تمامی سطوح و رژیم های قاچاق کالا تاثیر مثبت و معنادار داشته است. افزایش اندازه دولت در شرایطی که میزان قاچاق کالا پایین باشد، تاثیر منفی و معنادار و در سطح پایین قاچاق کالا تاثیر مثبت و معنادار داشته است. نوسانات کوتاه مدت و بلندمدت نرخ ارز در شرایط بدون تحریم و با تحریم در تمامی سطوح و رژیم های قاچاق کالا تاثیر مثبت و معنادار داشته است و تاثیر مثبت نوسانات بلندمدت ارز به ویژه با لحاظ تحریم قوی تر بوده است. هم‌چنین شکاف نرخ ارز اسمی نیز در حالتی که سطح و رژیم قاچاق کالا بالا باشد، تاثیر مثبت و معنادار داشته است. بنابرابن بایستی سهم صندوق توسعه ملی از درآمدهای فروش نفت و گاز افزایش یابد تا منابع ارزی بانک مرکزی نیز بواسطه آن افزایش یابد و در شرایط تحریم بتواند مانع از بروز نوسانات نرخ ارز به ویژه به صورت بلند مدت شود.

investigating the effect of exchange rate fluctuations on the smuggling rate of goods in iran under sanctions situations

in the present study, the effect of exchange rate fluctuations on the smuggling rate of goods in two cases with and without sanctions in 1352-1398 has been investigated annually. in the present study, the daubechies wavelet transform approach has been used to extract exchange rate fluctuations, and the principal component analysis approach has been used to extract the factor loading of the sanctions index. finally, to investigate the effect of exchange rate fluctuations according to the period of fluctuations in two cases with and without the sanctions index on the smuggling rate of goods in the country, the markov switching model has been used. the results show that increasing trade openness regardless of the level and regime of smuggling in the country significantly reduces smuggling. the increase in tax revenues has also had a positive and significant effect on all levels of smuggling. increasing the size of government in a situation where the smuggling rate of goods is low, has a positive and significant impact on smuggling of goods. short-term and long-term exchange rate fluctuations in the conditions without sanctions and with sanctions have had a positive and significant effect at all levels and regimes of smuggling of goods and the positive effect of long-term exchange rate fluctuations has been stronger, especially in terms of sanctions. the official exchange rate gap has also had a positive and significant effect on smuggling of goods in high regime. therefore, the share of the national development fund in oil and gas sales revenues should be increased in order to increase the foreign exchange resources of the central bank, and in the event of sanctions, it can prevent exchange rate fluctuations, especially in the long run.