بررسی رابطه فرهنگ سازمانی با فرسودگی شغلی کارکنان بهزیستی استان تهران

مقدمه: فرسودگی شغلی پاسخ افراد به عوامل تنش زای محیط کار بوده که باعث تغییراتی در نگرش و رفتار آن ها نسبت به کار و محیط کار شده و عوامل سازمانی نظیر فرهنگ سازمان بر آن تاثیرگذار است. پژوهش حاضر با هدف تعیین رابطه ی فرهنگ سازمانی و فرسودگی شغلی کارکنان ستاد مرکزی بهزیستی استان تهران انجام شده است. مواد و روش ها: این پژوهش از نوع توصیفی?تحلیلی بوده و به شیوه ی مقطعی انجام پذیرفته است. نمونه برابر با 189 نفر بودند و روش نمونه گیری تصادفی ساده بود. برای گردآوری داده ها علاوه بر پرسشنامه اطّلاعات جمعیّت شناسی از پرسشنامه فرهنگ سازمانی هوفستد (hofstede organizational culture questionnaire) و سیاهه فرسودگی شغلی مازلاخ (mbi: maslach burnout inventory) استفاده شده است. شاخص اعتبار محتوا (content validity index) و پایایی پرسشنامه ها با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ بررسی گردید. برای تجزیه و تحلیل داده ها نیز از نرم افزار spss-12 و آزمون های آماری ضریب همبستگی و تی-مستقل استفاده شد.یافته ها: ویژگی های زیر در فرهنگ سازمانی جامعه ی مورد پژوهش یافت شد: تعادل فرهنگی با میل به مردگرایی، وجود فرهنگ جمع گرایی، خطرپذیری پایین و توزیع ناعادلانه ی قدرت. فرسودگی شغلی در دو زیرمقیاس تحلیل عاطفی و مسخ شخصیّت، در سطح پایین، ولی در زیرمقیاس بی کفایتی شخصی در دو بُعد تکرار و شدّت، در سطح متوسّط بود. زیرمقیاس شدّت بی کفایتی شخصی با زیرمقیاس فردگرایی/ جمع گرایی (03/0p=) و خطر پذیری (02/0p=)، رابطه ی مثبت و معناداری داشت. نتیجه گیری: فرهنگ سازمانی (فردگرایی/ جمع گرایی و خطر پذیری) با فرسودگی شغلی (شدّت بی کفایتی شخصی) رابطه ی مثبت و معناداری داشت، بدین معنا که با افزایش جمع گرایی و کاهش خطرپذیری، شدّت بی کفایتی شخصی نیز افزایش می یابد.