نقش میانجی انگیزه تحصیلی بین خودکارآمدی و اشتیاق تحصیلی در دانش‌آموزان مقطع متوسطه دوم

مقدمه: اشتیاق تحصیلی یکی از عوامل موثر بر موفقیت تحصیلی دانش آموزان می باشد که می تواند تحت تاثیر عوامل مختلفی باشد. مطالعه حاضر با هدف تعیین نقش میانجی انگیزه تحصیلی بین خودکارآمدی و اشتیاق تحصیلی در دانش آموزان مقطع متوسطه دوم انجام شد. روش کار: پژوهش حاضر توصیفی-همبستگی بود. جامعه آماری پژوهش شامل همه دانش آموزان دوره دوم مقطع متوسطه شهرستان کوهرنگ در سال 1402 بود. در این مطالعه 384 دانش آموزان دختر و پسر مقطع متوسطه به روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای چند مرحله ای مشارکت داشتند. ابزار جمع آوری داده ها شامل پرسشنامه جمعیت شناختی، مقیاس انگیزه تحصیلی (academic motivation scale)، مقیاس خودکارآمدی دانش آموز جینگز و مورگان (morgan-jinks student efficacy scale) و مقیاس اشتیاق تحصیلی (academic enthusiasm scale) بود. روایی ابزارها به روش کیفی و پایایی به روش همسانی درونی با محاسبه ضریب آلفا کرونباخ محاسبه شد. تحلیل داده ها در نرم افزارهای آماری اس پی اس اس نسخه 24 و آموس نسخه 24 انجام شد. یافته ها: الگوی پیشنهادی از برازش مطلوب برخوردار بود (cmin/df=2.63, cfi=0.96, rmsea=0.06). علاوه بر این، خودکارآمدی تحصیلی با اشتیاق تحصیلی (0.29=β)، انگیزه درونی (0.48=β) و انگیزه  بیرونی (0.37=β) همبستگی مثبت، مستقیم و معنادار و با بی انگیزگی (0.32-=β) همبستگی منفی، مستقیم و معنادار دارد. نتایج نشان داد که بی انگیزگی تحصیلی (0.19-=β) با اشتیاق تحصیلی همبستگی منفی مستقیم و معنادار و با انگیزه درونی (0.17=β) و انگیزه بیرونی (0.17=β) همبستگی مثبت، مستقیم و معنادار دارد (0.05>p). نتایج آزمون بوت استرپ نشان داد که هر 3 زیر مقیاس انگیزه درونی (0.17=β)، بیرونی (0.11=β) و بی انگیزگی تحصیلی (0.09=β) بین خودکارآمدی و اشتیاق تحصیلی نقش میانجی دارند. نتیجه گیری: خودکارآمدی به صورت مثبت و مستقیم و با میانجی گیری انگیزه تحصیلی با اشتیاق تحصیلی دانش آموزان همبستگی معنادار دارد. پیشنهاد می شود که جهت افزایش اشتیاق تحصیلی دانش آموزان به برنامه های آموزشی و درمانی با هدف بهبود خودکارآمدی و انگیزه تحصیلی دانش آموزان توجه شود. 

mediating role of academic motivation between self-efficacy and academic enthusiasm in high school students

introduction: academic enthusiasm is one of the factors affecting the academic success of students, which can be influenced by various factors. the present study was conducted with the aim of determining the mediating role of academic motivation between self-efficacy and academic enthusiasm in high school students.methods: the present study was descriptive-correlational. the statistical population of the research included all students of the second year of high school in kohrang city in 2022. in this study, 384 male and female students participated by multi-stage cluster random sampling method. data collection instruments include demographic questionnaire, academic motivation scale, morgan-jinks student efficacy scale and academic enthusiasm scale. the validity of the instruments was calculated by qualitative method and reliability by internal consistency method by calculating cronbach’s alpha coefficient. data analysis was done in spss .24 and amos. 24..results: the proposed model had good fit (cmin/df=2.63, cfi=0.96, rmsea=0.06).in addition, academic self-efficacy has a direct and significant positive correlation with academic enthusiasm (β=0.29), intrinsic motivation (β=0.48) and extrinsic motivation (β=0.37) and with demotivation (β=0.32) has a direct and significant negative correlation. the results showed that academic motivation (β=0.19) has a direct and significant negative correlation with academic enthusiasm and a positive and direct and significant (p<0.05) correlation with intrinsic motivation (β=0.17) and extrinsic motivation (β=0.17).the results of the bootstrap test showed that all 3 subscales of intrinsic motivation (β=0.17), extrinsic motivation (β=0.11) and academic demotivation (β=0.09) play a mediating role between self-efficacy and academic enthusiasm.conclusions: self-efficacy has a positive and direct correlation with students’ academic enthusiasm through the mediation of academic motivation. it is suggested that in order to increase students’ academic enthusiasm, attention should be paid to educational and therapeutic programs with the aim of improving students’ self-efficacy and academic motivation.