اثربخشی «آموزش شناختی-رفتاری» بر پریشانی روانشناختی و انعطاف پذیری شناختی در افراد دارای اختلال ملال جنسیتی

مقدمه: هویت جنسی در زندگی فردی و تعاملات اجتماعی اهمیت بسیاری دارد، پژوهش حاضر با هدف اثربخشی «آموزش شناختی- رفتاری» بر پریشانی روانشناختی و انعطاف پذیری شناختی افراد دارای اختلال ملال جنسیتی انجام شد. روش کار: روش پژوهش حاضر نیمه تجربی و طرح آن از نوع پیش آزمون- پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری پژوهش شامل تمامی افراد دارای اختلال ملال جنسیتی مراجعه کننده به مرکز اورژانس اجتماعی شهر رشت در سال 1398 بود که به روش نمونه گیری هدفمند تعداد 32 تن از این افراد انتخاب شدند و بصورت تصادفی ساده در 2 گروه مداخله و کنترل (در هر گروه 16 تن)  قرار گرفتند. برای جمع آوری داده ها از «مقیاس پریشانی روانشناختی» (psychological distress scale) و «سیاهه انعطاف پذیری شناختی» (cognitive flexibility inventory)  در پیش آزمون و پس آزمون استفاده شد. روایی محتوا به روش کیفی و پایایی به روش همسانی درونی با محاسبه ضریب آلفا کرونباخ انجام شد. «آموزش شناختی-رفتاری» طی 8 جلسه 90 دقیقه ای در گروه مداخله اجرا شد. تحلیل داده ها در نرمافزار اس پی اس اس  نسخه 23 انجام شد. یافته ها: با کنترل نمره پیش آزمون بین گروهای مداخله و کنترل، تفاوت معناداری بین شرکت کنندگان 2 گروه در متغیر پریشانی روانشناختی و انعطاف پذیری شناختی وجود داشت. «آموزش شناختی-رفتاری» بر کاهش پریشانی روانشناختی (5.47 =f  و 0.05 >p) و همچنین افزایش انعطاف پذیری شناختی  (20.88 =f  و 0.01>p) افراد دارای اختلال ملال جنسیتی موثر بود. نتیجه گیری: با توجه به اثربخشی «آموزش شناختی-رفتاری» بر کاهش پریشانی روانشناختی و افزایش انعطاف پذیری شناختی افراد با اختلال ملال جنسیتی، پیشنهاد می شود آموزش فوق در طیف وسیعی از مشکلات رفتاری و شناختی به کار بگفته شود. 

the effectiveness of “cognitive-behavioral training” on psychological distress and cognitive flexibility in people with gender dysphoria disorder

introduction: considering the importance of gender identity in personal life and social interactions, the current research was conducted with the aim of cognitive-behavioral training effectiveness on psychological distress and cognitive flexibility of people with gender dysphoria disorder.methods: the method of the present study was quasi-experimental and its design was pre-test-post-test with the control group. the statistical population of the research included all the people with gender dysphoria disorder referred to the rasht social emergency center in 2019, that 32 people were selected by purposive sampling method and randomly assigned to 2 intervention and control groups (16 people in each group). to collect data, psychological distress scale and cognitive flexibility inventory were used in the pre-test and post-test.  content validity was performed by qualitative method and reliability was performed by internal consistency method by calculating cronbach’s alpha coefficient. the cognitive-behavioral training was conducted during 8 sessions of 90 minutes in intervention group. data were analyzed in spss. 23.results: by controlling the pre-test score between the intervention and control groups, there was a significant difference between the participants of the two groups in the variable of psychological distress and cognitive flexibility. cognitive-behavioral training was effective in reducing psychological distress (f=5.47 and p<0.05) and also increasing cognitive flexibility (f=20.88 and p<0.01) of people with sexual boredom disorder.conclusions: considering the effectiveness of cognitive-behavioral training on reducing psychological distress and increasing cognitive flexibility of people with sexual boredom disorder, it is suggested that the above training be used in a wide range of behavioral and cognitive problems.