مقایسه اثربخشی «درمان شناختی رفتاری» و «فراشناخت درمانی» بر امید بیماران مبتلا به اختلال وسواس اجبار

مقدمه: بیماران مبتلا به اختلال وسواس اجبار از مشکلات همراه با اختلال از امید پایین برخوردار هستند. هدف پژوهش حاضر مقایسه اثربخشی درمان شناختی رفتاری و فراشناخت درمانی بر امید بیماران مبتلا به اختلال وسواس اجبار بود. روش کار: روش پژوهش نیمه تجربی با طرح پیش‌آزمون پس‌آزمون پیگیری با گروه کنترل بود. جامعۀ آماری پژوهش کلیۀ بیماران مبتلا به اختلال وسواس اجبار مراجعه‌کننده به مراکز مشاوره روانشناختی منطقه 5 شهر تهران در سال 1401 بود. از میان آن ها 45 بیمار دارای نمره پایین امید، انتخاب و به صورت تصادفی از نوع قرعه کشی در 3 گروه درمان شناختی رفتاری و فراشناخت درمانی و گروه کنترل به صورت تصادفی جایگزین شدند. برای گردآوری داده‌ها از پرسشنامه جمعیت شناختی و مقیاس ‌وسواس اجبار یل براون(yale brown obsessive compulsive scale) و مقیاس امید میلر(miller  hope scale) استفاده شد. برای روایی ابزارها به پژوهش های پیشین اکتفا شد و پایایی به روش همسانی درونی با محاسبه ضریب آلفاکرونباخ  محاسبه شد. برای گروه درمان شناختی رفتاریطی 10 جلسه 90 دقیقه ای هر هفته 2 جلسه و برای گروه فراشناخت درمانیطی 10 جلسه 90 دقیقه ای هر هفته 2 جلسه اجرا شد. گروه کنترل در زمان اجرای پژوهش هیچ‌گونه مداخله‌ای را دریافت نکردند. داده ها در نرم افزار اس پی اس اس نسخه 16 تحلیل شد.یافته ها: درمان شناختی رفتاری و فراشناخت درمانی بربهبود امید بیماران مبتلا به اختلال وسواس اجبار  اثربخش بودند (0/01>p) و بین 2 روش درمان تفاوت معنادار مشاهده نشد.نتیجه گیری:درمان شناختی رفتاری و فراشناخت درمانی سبب بهبود امید بیماران مبتلا به اختلال وسواس اجبار گردید. لذا دو روش درمانی فوق،  توصیه می‌شود.  

comparing the effectiveness of “cognitive behavioral therapy” and “metacognitive therapy” on hope in patients with obsessive compulsive disorder

introduction: patients with obsessive compulsive disorder have problems associated with the disorder and have a low hope. the aim of the present study was to compare the effectiveness of cognitive behavioral therapy and metacognitive therapy on hope of patients with obsessive compulsive disorder.methods: the research method was semi experimental with a pre test post test follow up plan with a control group. the statistical population of the study was all patients with obsessive compulsive disorder who referred to the psychological counseling centers of the 5th district of tehran in 1401.among them, 45 patients with a low hope score were randomly selected and replaced in 3 groups of cognitive behavioral therapy and metacognitive therapy and the control group. demographic questionnaire and yale brown obsessive compulsive scale and miller hope scale were used to collect data. for the validity of the instruments, previous studies were used and reliability was calculated using the internal consistency method by calculating the cronbach’s alpha coefficient.for the cognitive behavioral therapy group, 2 sessions were performed during 10 sessions of 90 minutes each week, and for the metacognitive therapy group, 2 sessions were performed during 10 sessions of 90 minutes each week. the control group did not receive any intervention during the research. the data was analyzed in spss. 16.results: cognitive behavioral therapy and metacognitive therapy were effective in improving the hope of patients with obsessive compulsive disorder (p<0.01) and no significant difference was observed between the two therapy methods.conclusions: cognitive behavioral therapy and metacognitive therapy improved the life expectancy of patients with obsessive compulsive disorder. therefore, the above two therapy methods are recommended.