مقایسه اثربخشی نمایش‌ درمانی و موسیقی ‌درمانی بر ‌تنهایی و اضطراب کودکان مبتلا به سوگ مراجعه کننده به کلینیک‌های اهواز

مقدمه: مرگ یکی از عزیزان از رایج‌ترین رویدادهای تنش زا است. قبول آن بخصوص در رابطه با کودکان، پیچیدگی‌های خاصی دارد. پژوهش حاضر با هدف مقایسه اثربخشی نمایش‌درمانی و موسیقی‌درمانی بر ‌تنهایی، اضطراب، کودکان مبتلا به سوگ مراجعه کننده به کلینیک‌های اهواز انجام شد.روش‌‌کار: پژوهش حاضر از نوع  نیمه تجربی از نوع پیش‌آزمون، پس‌آزمون با گروه کنترل و پیگیری بود. جامعۀ آماری پژوهش حاضر، شامل همه کودکان مبتلا به سوگ مراجعه کننده به کلینیک‌های روانشناختی شهر اهواز در مقطع زمانی 4 ماه چهارم در سال 1397 به تعداد 93 کودک بودند. تعداد 45 کودک دختر و پسر 9 تا 12 سال دارای علایم سوگ یکی از چهره‌های دلبستگی دیگر (مانند مادر یا پدر) انتخاب و به شیوه هدفمند انتخاب شدند. سپس به صورت تصادفی از نوع قرعه کشی در گروه‌های نمایش‌درمانی، گروه موسیقی‌درمانی و گروه کنترل (هرگروه 15کودک) جایگزین شدند.جمع‌آوری داده‌های پژوهش با پرسشنامه جمعیت شناختی، مقیاس تنهایی کودکان(children’s loneliness scale) و مقیاس چندبعدی اضطراب کودکان (multidimensional anxiety scale for children) انجام گرفت. روایی محتوا به روش کیفی و پایایی به روش همسانی درونی با محاسبه ضریب آلفای کرونباخ انجام شد. سپس برای گروه‌های مداخله، 12 جلسه 90 دقیقه‌ای نمایش‌درمانی و 15 جلسه 45 دقیقه‌ای موسیقی‌درمانی (هفته‌ای 2 جلسه برای هر گروه) انجام شد. برای گروه کنترل مداخله‌ای انجام نگرفت. پس از اتمام مداخله پس آزمون و به فاصله یک ماه بعد پیگیری انجام شد. داده‌ها در نرم افزار اس پی اس اس نسخه 23 تحلیل شد. یافته‌ها: بین 2 گروه مداخله و گروه کنترل در 2 متغیر ‎تنهایی و اضطراب، در مرحله پس‌آزمون و هم در مرحله پیگیری تفاوت معنا‌دار وجود داشت. همچنین هر 2 گروه نمایش‌درمانی و موسیقی‌درمانی و در متغیر ‎تنهایی و اضطراب در پس‌آزمون و پیگیری تفاوت معنا‌داری وجود ندارد. بنابراین، هر 2 گروه مداخله در کاهش ‎تنهایی و اضطراب در کودکان مبتلا به سوگ اثربخش بودند (0.01>p). نتیجه‌گیری: نمایش‌درمانی و موسیقی‌درمانی باعث کاهش ‎احساس تنهایی و اضطراب در کودکان مبتلا به سوگ می‌شود. پیشنهاد می شود از 2 روش درمانی فوق به عنوان روش های درمانی کمک به مشکلات روانشناختی کودکان مبتلا به سوگ بکار گرفته شود.  

comparison of the effectiveness of drama therapy and music therapy on loneliness, anxiety, and children with grief referred to ahwaz clinics

introduction: the death of a loved one is one of the most common stressful events. there are certain complexities to accepting it, especially in the case of children. the present study was conducted to compare the effectiveness of drama therapy and music therapy on loneliness, anxiety, and children with grief referred to ahvaz clinics.methods: the present study was a quasi-experimental pretest, posttest with control and follow-up groups. the statistical population of the present study included all children with grief referred to psychological clinics in ahvaz during the fourth 4 months in 2018 with 93 children. a total of 45 girls and boys aged 9 to 12 years with symptoms of grief of one of the other attachment figures (such as mother or father) were selected and purposefully selected. then, they were randomly selected by lottery in the drama-therapy, music-therapy and control groups (15 children in each group). research data were collected using a demographic questionnaire, children’s loneliness scale and multidimensional anxiety scale for children. content validity and reliability by internal consistency with cronbach’s alpha coefficient was calculated. then for the subjects of the experimental groups, 12 sessions of 90 minutes of drama therapy and 15 sessions of 45 minutes of music therapy (two sessions per week for each group) were performed and no intervention was performed for the control group. one month later, the follow-up was performed. the collected data were analyzed in spss. 23.results: there is a significant difference between the intervention and control groups in the two variables of loneliness and anxiety, both in the post-test stage and in the follow-up stage. also, there is no significant difference between the two groups of music therapy and drama therapy in the variables loneliness and anxiety after the test and follow-up. therefore, both intervention groups were effective in reducing loneliness and anxiety in children with grief (p<0.01).conclusions: both drama therapy and music therapy reduced loneliness and anxiety in children with grief. it is suggested that the above two therapies be used to help the psychological problems of children with grief.