اثربخشی «زوج‌ درمانی سیستمی - رفتاری» بر رضایت جنسی و تمایزیافتگی خود در هر یک از زوجین دارای تعارض زناشویی

مقدمه: تعارض زناشویی ناشی از ناهماهنگی زن و شوهر در نوع نیازها و روش ارضای آن و رفتار غیرمسئولانه نسبت به ارتباط زناشویی و ازدواج است. یکی از روش های درمان آن، می تواند زوج درمانی باشد. هدف از انجام پژوهش حاضر، تعیین اثربخشی زوج‌درمانی سیستمی- رفتاری بر تمایزیافتگی خود و رضایت جنسی در هر یک زوجین دارای تعارض زناشویی بود. روش کار: روش پژوهش حاضر نیمه تجربی با طرح پیش‌آزمون، پس‌آزمون با گروه کنترل و پیگیری بود. جامعه آماری این پژوهش را زوجین دارای تعارض زناشویی تشکیل دادند که از دی ‌ماه 1398 تا آذر 1399 به 2 مرکز بهداشتی و درمانی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی در شهر تهران (به دلیل دسترسی آسان تر پژوهشگران، به این دو مرکز) مراجعه کرده بودند. برای شناسایی زوجین دارای تعارض از پرسشنامه تعارضات زناشویی تجدید نظر شده (marital conflict questionnaire revised) استفاده شد. 20 زوج (40 تن) که نمره 115 یا بیشتر از 270 نمره کل پرسشنامه را کسب کرده بودند، به روش نمونه گیری هدفمند انتخاب و پس از همتاسازی، در 2 گروه مداخله و کنترل قرار گرفتند. ابزارهای مورد استفاده در پژوهش شامل اطلاعات جمعیت شناختی، شاخص رضایت جنسی (index of sexual satisfaction)، سیاهه تمایزیافتگی خود (differentiation of self inventory) و پرسشنامه تعارضات زناشویی تجدید نظر شده بود. روایی ابزار ها به روش نسبت روایی  محتوا و پایایی به روش همسانی درونی با محاسبه ضریب آلفاکرونباخ سنجیده شد. زوج‌درمانی سیستمی - رفتاری طی 10 جلسه 90 دقیقه‌ای به‌صورت هفته‌ای یک‌ بار در مورد گروه مداخله اجرا شد. داده‌های جمع‌آوری ‌شده در نرم افزار آماری اس پی اس اس نسخه 21 تحلیل شد. یافته ها: مداخله بر رضایت جنسی زنان (0.05>p ، 15.00=f)، رضایت جنسی مردان (0.05>p، 12.27=f)، تمایزیافتگی زنان (0.05>p ، 22.541=f) و تمایزیافتگی مردان (0.05>p ، 16.92=f) موثر بوده و این تاثیر در مرحله پیگیری پایدار مانده است.نتیجه گیری: زوج‌درمانی سیستمی- رفتاری برافزایش میزان رضایت جنسی و تمایزیافتگی هر یک از زوجین اثربخش بوده است. پیشنهاد می شود از روش فوق به‌ عنوان روش درمانی کاربردی و موثر برای بهبود رضایت جنسی و تمایزیافتگی خود در زوجین دارای تعارض زناشویی استفاده شود.  

the effectiveness of systemic-behavioral couple therapy on sexual satisfaction and self- differentiation in each couple with marital conflict

introduction: marital conflict is caused by the incompatibility of the couple in the type of needs and the method of satisfying it and irresponsible behavior towards the marital relationship and marriage. one of the treatments can be couple therapy. the aim of this study was to determine the effectiveness of systemic-behavioral couple therapy on self-differentiation and sexual satisfaction in couples with marital conflict.methods: the method of the present study was quasi-experimental with pre-test design, post-test with control and follow-up groups. the statistical population of this study consisted of couples with marital conflict who referred to 2 health centers of shahid beheshti university of medical sciences in tehran in winter of 2020 (due to easier access of researchers to these two centers). the “marital conflict questionnaire revised” was used to identify conflicting couples. 20 couples (40 people) who had a score of 115 or more than 270 of the total questionnaire, were selected by simple random sampling method and after matching, were divided into two groups of intervention and control. the instruments used in the study included demographic information, index of sexual satisfaction, “differentiation of self inventory” and “marital conflict questionnaire revised”. the validity of the instruments was measured by the content validity ratio method and the reliability by the internal consistency method by calculating the cronbach’s coefficient. systemic-behavioral couple therapy was performed on the intervention group in 10 sessions of 90 minutes once a week. the collected data were analyzed in spss. 21.results: intervention on female sexual satisfaction (p <0.05, f = 15.00), male sexual satisfaction (p <0.05, f = 12.27), female differentiation (p <0.05, f= 22.51) and male differentiation (p <0/05, f=16.92) was effective and this effect remained stable in the follow-up stage. conclusions: “systemic-behavioral couple therapy” has been effective in increasing the level of sexual satisfaction and differentiation of each couple. it is suggested to use the above method as a practical and effective treatment method to improve their sexual satisfaction and differentiation in couples with marital conflict.