بررسی اثربخشی «آموزش مهارت خودآگاهی» و «آموزش مدیریت خشم» بر کیفیت زندگی مادران دارای کودک کار ساکن در شهر قم

مقدمه: کیفیت زندگی مجموعه ای از رفاه جسمانی، روانی و اجتماعی که به وسیله شخص یا گروهی از افراد درک می شود، می باشد. هدف پژوهش حاضر تعیین اثربخشی آموزش مهارت خودآگاهی و آموزش مدیریت خشم بر کیفیت زندگی مادران دارای کودک کار ساکن در شهر قم می باشد. روش کار‌: روش پژوهش حاضر نیمه تجربی، با استفاده از طرح پیش آزمون، پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری شامل کلیه مادران دارای کودک کار شهر قم در سال 1400 بود. نمونه‌گیری،  به روش غیرتصادفی و در دسترس بود؛ به این ترتیب که 90 تن از روی پرونده های مادران تحت پوشش کودکان کار و خیابان در مرکز مهرپرور در شهر قم، انتخاب شدند. سپس به صورت تصادفی به روش قرعه کشی در 3 گروه (2 گروه مداخله و یک گروه کنترل: هر گروه 30 تن) تقسیم بندی شدند. ابزار مورد استفاده در پژوهش شامل اطلاعات جمعیت شناختی و پرسشنامه کیفیت زندگی سازمان بهداشت جهانی نسخه کوتاه(world health organization quality of life brief version (whoqol bref بود. روایی مقیاس سنجیده نشد و به پژوهش های پیشین اکتفا شد و پایایی به روش همسانی درونی با محاسبه ضریب آلفا کرونباخ سنجیده شد. آموزش مهارت خودآگاهی و آموزش مدیریت خشم طی 6 جلسه 90 دقیقه‌ای (به صورت هر هفته یک جلسه)، برای گروه های مداخله (مادران) اجرا گردید. داده ها در نرم افزار آماری اس پس اس اس نسخه 20 تحلیل گردید.یافته‌ها: آموزش مهارت خودآگاهی و آموزش مدیریت خشم بر کیفیت زندگی مادران دارای کودک کار شهر قم موثر بوده است. باتوجه به نمره میانگین آزمودنی ها در مراحل پیش آزمون و پس آزمون مشخص شد که آموزش مهارت خود آگاهی نسبت به آموزش مهارت کنترل خشم موثرتر بوده است.  نتیجه‌گیری: آموزش مهارت خودآگاهی و آموزش مدیریت خشم بر کیفیت زندگی مادران دارای کودک کار شهر قم معنادار بود. لذا، پیشنهاد می شود روانشناسان و مشاوران جهت مهارت خودآگاهی و کنترل خشم از هر 2 روش بهره گیرند. 

evaluation of the effectiveness of “self-awareness skills training” and “anger management training” on the quality of life of mothers with working teenagers in qom

introduction: quality of life is a set of physical, mental and social well being that is perceived by an individual or a group of individuals. the aim of this study was to determine the effectiveness of self awareness skills training and anger management training on the quality of life of mothers with working teenagers in qom.methods: the present research method was semi experimental, using a pre test, post test design with a control group. the statistical population included all working mothers with children in qom city in 1400. sampling was non random and convenience; in this way, 90 people were selected from the cases of mothers under the cover of working and street children in the mehrparvar center in qom city. then they were randomly divided into 3 groups (2 intervention groups and one control group: 30 people in each group) by lottery method. the instruments used in the study included demographic information and the “world health organization quality of life brief version” (whoqol bref). the validity of the scale was not measured and was limited to previous studies and the reliability was measured by the internal consistency method by calculating the cronbach’s alpha coefficient. self awareness skills training and anger management training were performed in 6 sessions of 90 minutes (one session per week) for the intervention groups(mothers). data were analyzed in spss. 23.results: self awareness skills training and anger management training have been effective on the quality of life of mothers with working teenagers in qom. according to the mean score of the subjects in the pre test and post test stages, it was found that self awareness skills training was more effective than anger management skills training.conclusions: self awareness skills training and anger management training had a significant effect on the quality of life of mothers with working teenagers in qom. therefore, it is suggested that psychologists and counselors use both methods for self awareness and anger management skills.