طراحی و روانسنجی «مقیاس معیار های ارزشیابی بیمارستان های ارتقا دهنده سلامت»

مقدمه: ارزشیابی در بیمارستان‌ها یک ضرورت در مسیر ارتقا سلامت جامعه است و نیازمند ابزار روا و پاپا می باشد. لذا پژوهش حاضر با هدف طراحی و روانسنجی مقیاس معیار های ارزشیابی بیمارستان های ارتقا دهنده سلامت انجام شد. روش کار: پژوهش حاضر از نوع روش شناسی است. در ابتدا، با مروری وسیع بر متون مربوط به موضوع مورد پژوهش شامل اسناد، ارائه‌دهندگان خدمات در سطوح مدیریتی بیمارستان ها،  کلیه اسناد کتابخانه‌ای منتشرشده و اسناد راهبردی ملی در حوزه بیمارستان ارتقاء دهنده سلامت و اسناد سازمان تامین اجتماعی انجام شد. روایی صوری، نسبت روایی محتوا و شاخص روایی محتوا  مقیاس با نظرخواهی از 10 تن متخصص، اندازه گیری گردید. روایی سازه (تحلیل عاملی اکتشافی و تاییدی)، روایی واگرا و همگرا با توزیع مقیاس طراحی شده بین 272  رئیس و مدیر بیمارستان، مترون، سوپروایزر آموزشی در هر بیمارستان بررسی شد.  پایایی به روش همسانی درونی با محاسبه ضریب آلفا کرونباخ  با 15 شرکت کننده و پایایی مرکب اندازه گیری شد. داده ها در نرم افزار اس پی اس اس نسخه 21  و لیزرل تحلیل گردید. یافته ها: با استفاده از  تحلیل محتوای کیفی، مقیاس معیار های ارزشیابی بیمارستان های ارتقا دهنده سلامت با 73 عبارت طراحی شد. روایی صوری بررسی و تایید شد. نسبت روایی محتوا با توجه به جدول lawshe مورد مقایسه قرار گرفت. عبارت های بزرگ‌تر از 0.62 جدول با سطح معنی‌دار آماری قابل‌قبول (0.05) و تایید و عبارتی حذف نشد. میانگین شاخص روایی محتوای مقیاس طراحی شده در هرکدام از معیارهای مربوط بودن، سادگی و وضوح به‌جز یک عبارت بالاتر از 0.86 بود. تحلیل عاملی اکتشافی با درنظر گرفتن مولفه هایی که مقدار ویژه بالای یک داشتند، نشان داد که بعد ساختاری دارای سه مولفه، بعد فرایندی دارای چهار مولفه و بعد پیامدی نیز چهار مولفه می باشد. تحلیل عامل تاییدی برای کل مقیاس، سه بعد و 11 مولفه را تایید کرد. در روایی همگرا  پایایی مرکب بزرگ‌تر از میانگین واریانس استخراج شده بزرگ‌تر از 0.5 بود. در روایی واگرا میانگین واریانس استخراج شده بزرگ‌تر از میانگین واریانس مربع مشترک بود. لذا روایی واگرا و همگرا تایید شد. پایایی به روش همسانی درونی با محاسبه ضریب الفا کرونباخ انجام و مقدار آن برای بعد ساختاری برابر 0.758، برای بعد فرایندی 0.895  و برای بعد پیامدی 0.924 بود. نتیجه گیری: مقیاس معیار های ارزشیابی بیمارستان های ارتقا دهنده سلامت با68 عبارت، 11 مولفه (در3 بعد ساختاری،  فرآیندی و پیامدی)، از روایی و پایایی بالایی برخوردار است. استفاده از مقیاس فوق برای ارزشیابی بیمارستان های ارتقا دهنده سلامت پیشنهاد می شود. 

developing and psychometrics evaluation criteria for health promoting hospitals scale

introduction: evaluation in hospitals is a necessity in the way of promoting the health of the community and requires valid and reliability instruments. therefore, the present study was conducted with the aim of developing and psychometrics evaluation criteria for health promoting hospitals scale.methods: the present research is methodological. initially, a comprehensive review of the research topics included documents, service providers at hospital management levels, all published library documents, and national strategic documents in the field of hospital health promotion and social security documents. the evaluation criteria for health promoting hospitals scale was then developed with 72 items. face validity, content validity ratio, and content validity index were measured by a survey of 10 experts. construct validity (factor analysis) was determined by distributing the scale between 272 samples. reliability was measured by internal consistency method by calculating cronbach’s alpha coefficient with 15 participants and composite reliability. data were analyzed in spss. 21 and lisrel.results: the evaluation criteria for health promoting hospitals scale was developed with 68 items, 11 components (in 3 structural, process and consequential dimensions). the ratio of content validity, content validity index and construct validity was confirmed. reliability was performed by internal consistency method by calculating cronbach’s alpha coefficient and its value was 0.758 for structural dimension, 0.895 for process dimension and 0.924 for consequential dimension. conclusions: the evaluation criteria for health promoting hospitals scale” with 68 items, 11 components (in 3 structural, process and consequential dimensions), has a high validity and reliability. it is recommended to use the above scale to evaluate health promotion hospitals.