بررسی و مقایسه عملکرد بیمارستان با استفاده از الگوی اعتباربخشی، الگوی تعالی سازمانی و الگوی زنجیره ای برنامه

مقدمه: بررسی عملکرد بیمارستان جزء ضروری جهت ارایه بازخوردی از کارآیی و اثربخشی خدمات می باشد. هدف این مطالعه ارزیابی و مقایسه عملکرد بیمارستان با استفاده از الگوی اعتباربخشی، الگوی تعالی سازمانی و الگوی زنجیره ای برنامه می باشد. روش کار: این مطالعه توصیفی-مقایسه ای در سال 1398 در مراکز آموزشی درمانی دانشگاه علوم پزشکی مازندران انجام شد. جامعه آماری شامل 180 تن از مدیران عالی، میانی وعملیاتی پنج مرکز آموزشی درمانی تحت پوشش این دانشگاه بودند. نمونه ها به صورت تمام شماری انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده ها از طریق ازپرسشنامه جمعیت شناختی، پرسشنامه اعتباربخشی بیمارستان ایران (iran hospital accreditation questionnaire) وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و ابزارهای پژوهشگر ساخته پرسشنامه تعالی سازمانی (organizational excellence questionnaire) و پرسشنامه الگوی زنجیره ای برنامه (program chain pattern questionnaire) بود. روایی صوری، محتوا و سازه ابزار ها  با استفاده از تحلیل عامل تاییدی و پایایی آن به روش ضریب آلفای کرونباخ و پایایی مرکب انجام شد. تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار اس پی اس اس نسخه 21  انجام شد. یافته ها: در ارزیابی عملکرد بیمارستان با الگوی اعتباربخشی، الگوی تعالی سازمانی و الگوی زنجیره ای برنامه، به ترتیب ابعاد خدمات پاراکلینیکی (0.5±4.12) ، فرایندها (0.57±69.4) و کنترل (0.65±3.21) بیشترین نمره و ابعاد پیشگیری و بهداشت(0.75±2.62) ، نتایج جامعه(0.62±56.36) و ساختار (0.62±2.98) کمترین نمره را کسب نمودند. نتایج آزمون تحلیل واریانس یک طرفه نشان داد که تفاوت معناداری میان ابعاد الگوهای ارزیابی عملکرد بیمارستان وجود دارد (p <0.001). نتیجه گیری: بیشترین نمره بیمارستان ها با الگوی اعتباربخشی، الگوی تعالی سازمانی و الگوی زنجیره ای برنامه، به ترتیب در ابعاد خدمات پاراکلینیکی، فرایندها و کنترل بود و در ابعاد نتایج و زمینه ای کمتر عملکرد بیمارستان ها را مورد توجه قرار می دادند. از این رو توجه به نتایج ارائه خدمت و استانداردهای زمینه ای نظیر کار گروهی و فرهنگ سازمانی در کنار استانداردهای فرایندی، ورودی و کنترل جهت متوازن کردن استانداردهای ارزیابی عملکرد بیمارستان پیشنهاد می شود. 

assessment and comparing of hospital performance using “accreditation pattern”, “organizational excellence pattern” and program chain patterns

introduction: hospital performance measurement is an essential part for providing feedback on the efficacy and effectiveness of services. the purpose of this study was assessment and comparing of hospital performance using “accreditation pattern”, “organizational excellence pattern “and program chain (ipocc) patterns. methods: this descriptive-comparative study was conducted in 2019 in the educational and medical centers of mazandaran university of medical sciences. the statistical population included 180 top, middle, and operational managers of five educational and medical centers covered by the university. samples were selected in a census. data collection instruments were obtained through; demographic questionnaire, the iran hospital accreditation questionnaire of the ministry of health and medical education and the research instrument developed by the “organizational excellence questionnaire” and the program chain pattern questionnaire”. face validity, content and its structure were performed using confirmatory factor analysis and its reliability by cronbach’s alpha coefficient method and composite reliability. data was analyzed using spss. 21.results: in assessment the performance of the hospital with accreditation pattern, organizational excellence pattern and program chain pattern, respectively, the dimensions of para clinical services (4.12±0.5), processes (69.4±0.57) and control (3.21±0.65) were the highest scores and the dimensions of prevention and health (2.62±0.75), society results (56.36±0.62) and outcome (2.98±0.62) were the lowest scores. the results of one-way analysis of variance showed that there was a significant difference between the dimensions of hospital performance assessment patterns (p <0.001).conclusions: the highest score of the hospitals with the patterns of accreditation, organizational excellence and program chain were in the dimensions of para clinical services, processes and control, respectively, and in the dimensions of results and context, less attention was paid to the performance of the hospitals. therefore, it is recommended to pay attention to the results of service delivery and context standards such as teamwork and organizational culture along with process, input and control standards to balance hospital performance assessment standards.