اثربخشی «نوروفیدبک» و «تحریک جریان مستقیم فراجمجمه ای» بر کارکرد اجرایی بازداری پاسخ پسران 6 تا 11 سال دارای اختلال بیش فعالی - نقص توجه

مقدمه: اختلال بیش فعالی – نقص توجه بر عملکرد شناختی، اجتماعی، هیجانی وخانوادگی اثر سوء می گذارد. پژوهش حاضر با هدف تعیین اثربخشینوروفیدبک و تحریک جریان مستقیم فراجمجمه ای بر کارکرد اجرایی بازداری پاسخ پسران 6 تا 11 سال با اختلال بیش فعالی – نقص توجه انجام گرفت. روش کار: پژوهش حاضر از نوع نیمه تجربی دارای پیش آزمون و پس آزمون و گروه کنترل می باشد. جامعه آماری شامل کلیه دانش آموزان 6 تا 11 سال مقاطع دبستانی و پیش دبستانی پسرانه اسلامشهر در سال تحصیلی 97 – 96 بود. نمونه پژوهش 34 تن بودند که با روش نمونه گیری در دسترس از بین کودکان بیش فعال – نقص توجه شناسایی شده و به روش تصادفی ساده (قرعه کشی ساده ) به دو گروه مداخله و یک گروه کنترل (در هر گروه 12 تن) اختصاص یافتند. لیکن از هر گروه مداخله یک تن انصراف داد . ابزار پژوهش شامل مقیاس اسنپ4 (snap-iv scale) ، مقیاس هوش استنفورد- بینه نسخه پنجم (stanford-binet intelligence scales, fifth edition) ومقیاس درجه بندی والدین کانرز (conner’s parent rating scale) ، آزمون برو – نرو  (go/no go test) بود. روایی و پاپایی در مطالعات قبلی بررسی شده است. مداخله ها شامل نوروفیدبک 20جلسه30 دقیقه ای (سه روز در هفته) و تحریک جریان مستقیم فراجمجمه ای، شامل 10 جلسه 10 دقیقه ای (دو روز در هفته) با شدت 1 میلی آمپربود. داده ها با نرم افزار اس پی اس اس نسخه 23 تحلیل شدند. یافته ها: میانگین نمرات بازداری پاسخ در دو نوبت اندازه گیری ارتقاء یافته که بیشترین تغییر مربوط به گروه نوروفیدبک بر روی نمرات دقت مهار بود (12.04). همچنین با حذف اثر پیش آزمون مشخص گردید تحریک جریان مستقیم فراجمجمه ای در نمرات دقت و سرعت اجرا و نوروفیدبک در نمره سرعت اجرا نسبت به گروه کنترل تفاوت معنا داری داشتند (0.001>p). نتیجه گیری: با توجه به تعداد جلسات و نوع امواج اصلاح شده،نوروفیدبک در بهبود بازداری پاسخ موثر نیست. لیکن تحریک جریان مستقیم فراجمجمه ای، روش موثری در این زمینه است. لذا پیشنهاد می شود تحریک جریان مستقیم فراجمجمه ای در رفع مشکل فوق استفاده شود. 

the effectiveness of neurofeedback and ranscranial direct current stimulation on the executive function of response inhibition of boys 6 to 11 years with attention deficit- hyperactivity disorder

introduction: attention deficit-hyperactivity disorder (adhd) affects social, emotional, and familial functioning. the present study aimed to determine the effectiveness of neurofeedback and transcranial direct current stimulation on the executive function of response inhibition of boys 6 to 11 years with attention deficit- hyperactivity disorder.methods:  the present study is a quasi-experimental with pre-test and post-test and control group. the statistical population included all students aged 6 to 11 in islamshahr boys’ primary and preschool levels in the 96-97 academic year. the research sample was 34 people who were identified by the convenience sampling method among attention deficit-hyperactivity disorder and by simple random sampling (simple lottery) were divided into two intervention groups and a control group (12 people in each group). however, one person from each intervention group withdrew. research instruments  include the “snap-iv scale”, the “stanford-binet intelligence scales (fifth edition)”, the “conner’s parent rating scale”, and  “go/no go test”. the validity and reliability have been measured in previous studies.interventions included neuro feedback 20 sessions of 30 minutes (three days a week) and tdcs included 10 sessions of 10 minutes with intensity of 1 ma (two days a week). data were analyzed with spss. 23.results: average response inhibition scores were improved in two measurements, with the largest change in the neurofeedback group being controlled on accuracy scores (12.04). also, by eliminating the pre-test effect, it was determined that transcranial direct current stimulation” had a significant difference in accuracy and speed of execution and” neurofeedback” in the implementation speed score compared to the control group (p˂ 0.001).conclusions: due to the number of sessions and the type of waves corrected, neurofeedback is not effective in improving inhibitory response. but transcranial direct current stimulation is an effective method. therefore, it is suggested that the transcranial direct current stimulation” be used to solve the above problem.