مقایسه اثربخشی «آموزش مدیریت والدین» و «طرحواره درمانی گروهی» به والدین بر انگیزه تحصیلی و نافرمانی مقابله ای فرزندان نوجوان آن ها با اختلال سلوک

مقدمه: بهبود رابطه والد - فرزندی از طریق مداخلات مناسب نقش موثری در کاهش مشکلات هیجانی و رفتاری نوجوانان دارد. هدف از پژوهش حاضر مقایسه اثربخشی آموزش مدیریت والدین و طرحواره درمانی گروهی به والدین بر انگیزه تحصیلی و نافرمانی مقابله ای فرزندان نوجوان آن ها با اختلال سلوک می باشد. روش کار: روش پژوهش از نوع نیمه تجربی با طرح پیش آزمون- پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه والدین نوجوانان دختر و پسر 13 الی 16 سال دارای اختلال سلوک شهر اهواز در سال تحصیلی 1398 بودند که با استفاده از روش نمونه‌گیری در دسترس تعداد 60 تن از آن ها انتخاب و یکی از والدین آن ها به صورت تصادفی ساده با استفاده از جدول اعداد تصادفی در 2 گروه مداخله و یک گروه کنترل (هر گروه 20 تن) قرار گرفتند. گردآوری داده ها با پرسشنامه جمعیت  شناختی، مقیاس انگیزه تحصیلی (academic motivation scale) و سیاهه رفتار نافرمانی مقابله‌ای (oppositional defiant behavior inventory)  انجام شد. روایی ابزار ها بر اساس روایی محتوا به روش کیفی، پایایی به روش ضریب توافق کاپا و همسانی درونی با محاسبه ضریب آلفا کرونباخ محاسبه شد. گروه‌های مداخله (والدین) تحت آموزش مدیریت والدین (9 جلسه 60 دقیقه‌ای) و طرحواره درمانی گروهی (8 جلسه 90 دقیقه‌ای) قرار گرفتند؛ اما گروه کنترل هیچ‌گونه مداخله ای دریافت نکرد. ابزارها در مراحل پیش آزمون و پس آزمون توسط فرزندان نوجوان آن ها تکمیل شد. تحلیل داده ها با در نرم افزار آماری اس پی اس اس نسخه 22 انجام شد. یافته ها: هر 2 مداخله آموزش مدیریت والدین و طرحواره درمانی گروهی در والدین بر افزایش انگیزه تحصیلی و کاهش نافرمانی مقابله‌ای فرزندان نوجوان آن ها با اختلال سلوک اثربخش بودند (0.01>p). همچنین آموزش مدیریت والدین نسبت به طرحواره درمانی گروهی، تاثیر بیشتری بر افزایش انگیزه تحصیلی فرزندان نوجوان آن ها  با اختلال سلوک داشته است (0.01>p).نتیجه گیری: آموزش مدیریت والدین و طرحواره درمانی گروهی به والدین از مداخلات موثر بر افزایش انگیزه تحصیلی و کاهش نافرمانی مقابله ای در نوجوانان مبتلا به اختلال سلوک است. جهت بهبود عملکرد تحصیلی این نوجوانان اجرای مداخلات ذکر شده بر روی والدین آن ها توصیه می شود.     

comparison of the effectiveness of parent management training and group schema therapy for parents on academic motivation and oppositional defiant of their teenage children with conduct disorder

introduction: improving the parent-child relationship through appropriate interventions has an effective role in reducing emotional and behavioral problems in adolescents. the aim of this study was to compare the effectiveness of parent management training and group schema therapy for parents on academic motivation and oppositional defiant of their teenage children with conduct disorder.methods: the research method was quasi-experimental with pretest-posttest design with control group. the statistical population of the study included all parents of adolescent girls and boys 13to 16 years old with conduct disorder in ahvaz in the academic year 2020. using the convenience sampling method, 60 of them were selected and one of their parents was randomly divided by random number table into two intervention groups and one the control group (20 people in each group). demographic questionnaire, academic motivation scale and oppositional defiant behavior inventory were used to collect data. the validity of the instruments was reported based on the content validity by qualitative method and the reliability by kappa agreement coefficient method and internal consistency method by calculating cronbach’s alpha coefficient. the intervention groups (parents) underwent parental management training (9 sessions of 60 minutes) and group schema therapy” (8 sessions of 90 minutes), but the control group did not receive any intervention. the questionnaires were completed by their teenage children in the pre-test and post-test stages. data analysis was performed using spss. 22.results: both “parent management training and group schema therapy interventions in parents were effective in increasing academic motivation and reducing oppositional defiant in their teenage children with conduct disorder (p <0.01). also, “parent management training has a greater effect on increasing the academic motivation of their teenage children with conduct disorder than group schema therapy (p <0.01).conclusions: “parent management training and group schema therapy to parents are effective interventions to increase academic motivation and reduce the oppositional defiant in adolescents with conduct disorder. to improve the academic performance of these adolescents, the implementation of the mentioned interventions on their parents is recommended.