اثربخشی «درمان پذیرش و تعهد» بر علائم تنش در دانش آموزان دختر مقطع متوسطه اول

مقدمه: تنش از مشکلات رایج در دوران نوجوانی و زمینه ساز بسیاری از اختلالات خلقی و اضطرابی است؛ که نیازمند مداخلات به هنگام می باشد. لذا، مطالعه حاضر با هدف تعیین اثربخشی درمان پذیرش و تعهد بر علائم تنش در دانش آموزان دختر مقطع متوسطه اول انجام شد. روش کار: این پژوهش یک طرح نیمه تجربی با پیش آزمون، پس آزمون و گروه کنترل بود که در سال تحصیلی 1398-1399در جامعه آماری دانش آموزان دختر، مقطع متوسطه اول شهرستان صومعه سرا انجام شد. 40 تن از دانش آموزان در این پژوهش شرکت داشتند که به شیوه تصادفی ساده به روش قرعه کشی در 2 گروه مداخله و کنترل جایگزین شدند. اما در مرحله پس آزمون هر کدام از گروه ها به 16 تن کاهش یافتند. جهت جمع آوری داده ها از پرسشنامه جمعیت شناختی و سیاهه علائم تنش (stress symptoms inventory) استفاده شد. شاخص روایی محتوا و پایایی به روش همسانی درونی با محاسبه آلفا کرونباخ و ثبات به روش باز آزمایی بررسی و تایید شد. پس از دریافت پیش آزمون، گروه مداخله طی 8 جلسه تحت درمان پذیرش و تعهد قرار گرفت. در طول این مدت گروه کنترل هیچ مداخله ای دریافت نکرد، سپس هر دو گروه پس آزمون را تکمیل کردند. تحلیل داده ها در نرم افزار آماری اس پی اس اس نسخه  21 انجام شد. یافته ها: درمان پذیرش و تعهد  نقش موثری بر کاهش علائم جسمانی (f= 68.855,       p= 0.001) و شناختی (f=22.458, p=0.001)، رفتاری (f=33.472, p=0.001 ) و همچنین نمره کلی (f = 78.221, p=0.001) گروه مداخله داشته است. اما مداخله تاثیری بر علائم عاطفی نداشت (f= 3.795, p= 0.062). در مجموع درمان پذیرش و تعهد توانسته است 0.73 از تغییرات نمره کلی علائم تنش را در گروه مداخله تبیین کند. نتیجه گیری: درمان پذیرش و تعهد نقش موثری در کاهش علائم تنش در نوجوانان داشته است. پیشنهاد می شود که درمانگران و ارائه دهندگان خدمات سلامت به اهمیت این درمان برای کاهش تنش در نوجوانان توجه داشته باشند.  

the effectiveness of acceptance and commitment therapy (act) on stress symptoms in female high school students

introduction: stress is a common problem during adolescence and is the cause of many mood disorders and anxiety; which requires timely interventions. the present study was conducted with the aim of the effectiveness of acceptance and commitment therapy on stress symptoms in female high school students.methods: this research was a quasi-experimental design with pre-test, post-test and control group that was conducted in the academic year of 2019-2020 in the statistical population of female students in the first secondary school of someh sara. 40 students participated in this study voluntarily and with simple random by lottery method were assigned to the intervention and control groups. but in the post-test phase, each group was reduced to 16 people. data were collected using a questionnaire of demographic characteristics and stress symptoms inventory. content validity index and reliability were checked and confirmed by internal consistency method by calculating cronbach’s alpha and stability by retesting method. after receiving the pretest, the intervention group underwent acceptance and commitment therapy in 8 sessions. during this period, the control group did not receive any intervention, both groups then completed the post-test. data analysis was performed in spss .21.results: the intervention played an effective role in reducing physical symptoms (f= 68.855,                               p= 0.001) and cognitive (f=22.458, p=0.001), behavioral (f=33.472, p=0.001) symptoms and also, the total score (f = 78.221, p=0.001) of the intervention group. in contrast, the intervention had no effect on emotional symptoms (f= 3.795, p= 0.062). in total, acceptance and commitment therapy was able to explain 0.73 of the changes in the overall score of stress symptoms in the intervention group.conclusions: acceptance and commitment therapy has played an effective role in reducing stress symptoms in adolescents. therefore, it is suggested that therapists and health care providers consider the importance of this treatment in reducing stress in adolescents.