تدوین مدل ساختاری شاخص‌های سلامت سالوتوژنیک بر اساس منابع مقابله و مدیریت استرس با میانجی‌گری سبک زندگی ارتقاء‌دهنده سلامت در بیماران انتظامی مبتلا به سندرم روده تحریک‌پذیر

اهداف: طیف گسترده‌ای از بیماری‌های گوارشی در نیروهای نظامی مشاهده می‌شود که تاثیرات جدی بر سلامتی ایشان دارد. بیشتر تحقیقات انجام‌شده در زمینه متغیرهای مربوط به سازگاری با سندرم روده تحریک‌پذیر، تمرکز بر دیدگاه پاتوژنیک (عوامل خطرساز مانند حوادث زندگی) بوده‌اند تا دیدگاه سالوتوژنیک (عواملی مانند کنارآمدن و سازگاری). در این پژوهش از متغیرهای مورد تاکید دیدگاه سالوتوژنیک استفاده شد تا یک مدل ساختاری برای شاخص‌های سلامت بر اساس منابع مقابله و مدیریت استرس، با میانجی‌گری سبک زندگی ارتقاءدهنده سلامت در بیماران انتظامی مبتلا به سندرم روده تحریک‌پذیر تدوین گردد. مواد و روش‌ها: این پژوهش یک طرح همبستگی از نوع مدل‌یابی معادلات ساختاری بود. جامعه آماری پژوهش، بیماران انتظامی مبتلا به سندرم روده تحریک‌پذیر که در سال 1398 و 1399 به درمانگاه گوارش و اعصاب و روان یکی از بیمارستان‌های نیروی انتظامی مراجعه کرده بودند، تعریف شد. تعداد نمونه آماری، 250 نفر بود که به‌ صورت در دسترس از بیمارانی که با تشخیص روان‌پزشک بر اساس ملاک rome-iv مبتلابه سندرم روده تحریک‌پذیر بودند، انتخاب شدند. ابزارهای پژوهش، مقیاس شاخص‌های سالوتوژنیک سلامت bringsen (آلفای کرونباخ 0/81)، پرسش‌نامه مدیریت استرس epstein (آلفای کرونباخ نسخه اصلی 0/80 ونسخه ترجمه شده 0/94)، پرسش‌نامه نیم‌رخ سبک زندگی ارتقاءدهنده سلامت walker (آلفای کرونباخ 0/82) و پرسش‌نامه منابع مقابله با استرس matheny (آلفای کرونباخ نسخه اصلی 0/84 تا 0/97 و نسخه ترجمه‌شده 0/94) بود. داده‌ها با استفاده از نرم‌افزارهای spss 24 و smartpls-3 با آزمون‌های همبستگی پیرسون و تحلیل مسیر معادلات ساختاری تحلیل شدند. یافته‌ها: شاخص‌های برازندگی درنتیجه آزمون مدل مفروض نشان داد که مدل ساختاری رابطه منابع مقابله و مدیریت استرس با میانجی‌گری سبک زندگی بر روی شاخص‌های سلامت از برازش مطلوبی برخوردار بود. تحلیل مسیرهای این مدل نشان داد که در مسیر مستقیم، ضریب تاثیر مدیریت استرس (0/11=λ؛ 3/11=t؛ 0/05=p)، منابع مقابله (0/37=λ؛ 3/01=t؛ 0/01=p) و سبک زندگی ارتقاءدهنده سلامت (0/20=λ؛ 3/16=t؛ 0/10=p) بر شاخص‌های سالوتوژنیک سلامت معنادار بود. در مسیر غیرمستقیم، مدل میانجی سبک زندگی میان مدیریت استرس و منابع مقابله با شاخص‌های سلامت سالوتوژنیک در سطح اطمینان 0/05 و ضریب استاندارد (0/13-0/11) معنادار بود.نتیجه‌گیری: این مطالعه نشان داد، سبک زندگی ارتقاءدهنده سلامت می‌تواند ارتباط بین منابع مقابله و مدیریت استرس با شاخص‌های سلامت سالوتوژنیک در نمونه انتخابی بیماران انتظامی مراجعه‌کننده به یکی از مراکز درمانی نیروهای انتظامی را به‌صورت مثبت و معنادار میانجی‌گری کند.

development of structural model of salutogenic health indicators based on coping resources and stress management mediated by health promoting lifestyle in police patients with irritable bowel syndrome

introduction... [1]. two approaches, pathogenic (pathological) and salutogenic (origin of health), mention factors such as risk factors and disease resistance [2]. irritable bowel syndrome is a chronic and widespread psychosomatic disease in which psychological factors are involved [3]. ... [4-7]. more than one-third of military women have irritable bowel syndrome [8]. ... [9, 10]. the pathophysiology of this disease is not fully understood [11, 12]. ... [13]. however, as the police officers are exposed to chemical, physical, and other environmental and psychological stressors, they are prone to gastrointestinal infections, which increases the risk of irritable bowel syndrome. [14, 15]. studies have noted the relationship between stress management variables and coping resources in adaptation to chronic diseases such as irritable bowel syndrome [16-20], but previous studies have not emphasized the salutogenic perspective on variables related to adaptation to this disease. aim (s) variables emphasized by salutogenic were used in this study to develop a structural model for health indicators based on coping resources and stress management, mediated by a health-promoting lifestyle in police patients with irritable bowel syndrome (ibs).research society, place, and time police patients with ibs who were referred to the gastrointestinal and psychiatric clinic of one of the police hospitals in 2020 and 2021 were introduced as the statistical population of the study. sampling method and number250 samples were selected through convenience sampling method from patients who were diagnosed with ibs by a psychiatrist based on rome-iv criteria.used devices & materialsresearch tools included the bringsen health salotogenic indices scale (cronbach's alpha 0.81), epstein stress management questionnaire (cronbach's original version 0.80 and translated version 0.94), walker health promotion lifestyle profile questionnaire (cronbach's alpha 0.82) and the matheny stress resources questionnaire (cronbach's alpha of the original version 0.84 to 0.97 and the translated version 0.94). ethical permissionsthis paper is taken from the ph.d. dissertation on health psychology of the islamic azad university, central tehran branch, code 10120709981008, and all ethical principles were observed.