مروری بر انتشارات علمی ایران در حوزه کووید-19در سال 2020: یک مطالعه علم‌سنجی

اهداف: همه‌گیری کووید19به یک تهدید و چالش جدی برای تمامی مردم جهان تبدیل‌شده است. با توجه به جدید و ناشناخته بودن این بیماری، در ماه‌های گذشته تلاش‌های زیادی در تولید دانش در این حوزه انجام‌گرفته است. مطالعه حاضر باهدف شناسایی وضعیت انتشارات علمی ایران در حوزه کووید19 در سال 2020 انجام شد.مواد و روش‌ها: این پژوهش از نوع کاربردی است که با استفاده از روش علم‌سنجی با رویکرد تحلیلی انجام شد. تمامی انتشارات علمی ایران در حوزه کووید19، بین ژانویه 2020 تا ژانویه 2021 از پایگاه استنادی اسکوپوس، با به‌کارگیری راهبرد جستجوی مناسب استخراج شد. جهت تجزیه تحلیل داده از نرم‌افزار اکسل و نرم‌افزار علم‌سنجی vosviewerاستفاده گردید.یافته‌ها: در سال 2020 تعداد 2108 مورد انتشارات علمی کووید19 از پژوهشگران ایرانی در پایگاه استنادی اسکوپوس منتشرشده است، 35.45% از انتشارات مربوط به مقالات، 09.24% مربوط به نامه‌ها، 53.22% مربوط به مقالات مروری و مابقی نیز سایر انواع مقالات است. بیشترین میزان همکاری بین‌المللی پژوهشگران ایرانی با پژوهشگران کشورهای ایالات‌متحده آمریکا، ایتالیا و انگلیس بوده است. بیشترین انتشارات در حوزه علمی پزشکی، ایمونولوژی و میکروبیولوژی و بیوشیمی، ژنتیک و زیست‌شناسی مولکولی است. همچنین خوشه‌های موضوعی اصلی این انتشارات شامل تحقیقات مرتبط با آزمایش‌ها و تشخیص، درمان و پیشگیری و بهداشت است.نتیجه گیری: نتایج پژوهش حاضر وضعیت یک‌ساله انتشارات علمی در حوزه کووید19توسط پژوهشگران ایرانی را در جهت کمک و راهنمایی به محققان و سیاست‌گذاران نشان می‌دهد و ابعاد مختلف تحقیقات این حوزه در ایران را مشخص می‌کند.

A Review of COVID-19 Scientific Publications by Iranian Researchers in 2020: A Scientometrics Study

Aims: The Covid19 epidemy has become a serious threat and challenge to all people of the world. Due to the new and unknown nature of this disease, many scientific products have been published in this field in recent months. Therefore, the purpose of this study is to review the COVID19 scientific publications by Iranian researchers in 2020 to identify the current situation.Materials Methods: This applied research was carried out using scientometric methods and an analytical approach. All Covid19 scientific publications by Iranian researchers were extracted from the Scopus citation database between January 2020 and January 2021, using an appropriate search strategy. Excel and VOSViewer software were used for analysis.Findings: In 2020, 2108 COVID19 scientific publications have been published in the Scopus citation database. 45.35% of publications are related to articles, 24.09% are related to letters, 22.53% are related to review and other types of publications. The highest level of international cooperation of Iranian researchers has been with researchers from the United States, Italy and the United Kingdom. The most publications have been in the fields of medicine, immunology and microbiology and biochemistry, genetics and molecular biology. Also, the main thematic clusters of these publications have included research related to testing and diagnosis, treatment, prevention and health.Conclusion: The results of the present study show the oneyear status of the COVID19 scientific publications in Iran to assist and guide researchers and policymakers. It has also identified various aspects of research in this field in Iran.