اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر افزایش صمیمیت و سازگاری زناشویی بیماران مبتلا به اختلال مصرف مواد

اهداف: اختلال مصرف مواد مسئله‌ای است که سبب اختلافات خانوادگی جدی می‌شود. پژوهش حاضر با هدف تعیین اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر افزایش صمیمیت و سازگاری زناشویی بیماران مبتلا به اختلال مصرف مواد انجام شد.مواد و روش‌ها: این پژوهش نیمه‌آزمایشی با طرح پیش‌آزمون پس‌آزمون با گروه کنترل و پیگیری یک‌ماهه در میان تمامی بیماران معتاد مراجعه‌کننده به مرکز ترک اعتیاد نواندیشه تهران در زمستان سال 1396 انجام شد. 30 نمونه به روش نمونه‌گیری دردسترس انتخاب شدند و به صورت تصادفی در دو گروه 15نفره آزمایش و کنترل قرار گرفتند. ابزار جمع‌آوری داده مقیاس صمیمیت زناشویی والکر و تامپسون و پرسش‌نامه سازگاری زناشویی اسپانیر بود. تمامی شرکت‌کنندگان در مرحله پیش‌آزمون، مقیاس صمیمیت و پرسش‌نامه سازگاری را تکمیل کردند. گروه آزمایش در جلسات درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد شرکت کردند و یک هفته پس از آن، پس‌آزمون در هر دو گروه برگزار شد. یک ماه بعد نیز آزمون پیگیری در هر دو گروه اجرا شد. داده‌های پژوهش با استفاده از تحلیل کوواریانس و تحلیل واریانس با اندازه‌گیری مکرر تجزیه‌و‌تحلیل شدند.یافته‌ها: در گروه آزمایش، نمرات صمیمیت زناشویی آزمودنی‌ها با مقدار 12/20±34/53 و سازگاری زناشویی با مقدار 11/95±33/73 پس از مداخله به‌طور معنا‌داری به ترتیب به مقادیر 16/59±60/40 و 13/21±56/46 افزایش یافته بودند (p<0/05). این افزایش در مورد گروه کنترل صدق نکرد (p<0/05). اندازه اثر نیز حاکی از آن بود که حدود 0/581 درصد از افزایش صمیمیت زناشویی و 0/414 درصد از افزایش سازگاری زناشویی در گروه آزمایش، تحت تاثیر درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بود. بین نمرات پیش‌آزمون، پس‌آزمون و پیگیری آزمودنی‌های گروه آزمایش در شاخص صمیمیت (p<0/01 ؛ 54/035= f) و سازگاری زناشویی (p<0/01 ؛ 26/988=f) تفاوت آماری معناداری وجود داشت.نتیجه‌گیری: درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد باعث افزایش ماندگار صمیمیت و سازگاری زوجین مبتلا به اختلال مصرف می‌شود.