عوامل موثر بر اهدای خون در زنجیره تامین خون تحت شرایط بحران

اهداف: یکی از مهم‌ترین مسائل در زنجیره تامین خون، پاسخگویی به تقاضای خون مورد نیاز بیمارستان‌ها است که در شرایط بحران حساس‌تر می‌شود. با توجه به اینکه دسترسی به عرضه خون اغلب در شرایط بحرانی به دلیل افزایش ناگهانی در تقاضا، محدود می‌شود؛ زنجیره تامین خون در طول و پس از بحران دچار مشکلات شدید می‌گردد. مطالعه حاضر با هدف بررسی عوامل موثر بر اهدای خون توسط اهداکنندگان در زنجیره تامین خون تحت شرایط بحرانی انجام شد.مواد و روش‌ها: این پژوهش توصیفی پیمایشی در کلیه اهداکنندگان مستمر و باسابقه خون که در چهارماه اول سال 1397 در استان مازندران اقدام به اهدای خون کردند، انجام شد. با استفاده از روش نمونه‌گیری خوشه‌ای، 384 به عنوان نمونه انتخاب شدند. گردآوری داده‌ها با استفاده از پرسش‌‌نامه پایا و روای محقق‌ساخته انجام شد. تجزیه و تحلیل داده‌ها نیز با استفاده از روش مدل‌یابی معادلات ساختاری در قالب نرم‌افزار spss 20 و lisrel 8.50 انجام شد.یافته‌ها: در این پژوهش از 384 نفر نمونه، 92.97% (357 نفر) را مردان تشکیل داده بودند و گروه سنی 31 الی 40 سال با فراوانی 36.20% (139 نفر) بیشترین رنج سنی شرکت‌کننده بود. ارزیابی مدل تحقیق نشان داد که تمامی شاخص‌های برازندگی در محدوده قابل قبولی قرار داشتند. مقدار بارعاملی برای اثر متغیر تبلیغات و اطلاع‌رسانی، انگیزش، آگاهی و هنجارهای ذهنی اهداکنندگان بر اهدای خون در شرایط بحران به ترتیب برابر 0/98 (10/31=t)، 0/80 (9/45=t)، 0/66 (8/60=t) و 0/57 (4/75=t) برآورد شد. بنابراین تبلیغات و اطلاع‌رسانی بیشترین تاثیر را بر اهدای خون توسط اهداکنندگان در شرایط بحرانی داشت.نتیجه‌گیری: نتایج نشان داد که تبلیغات، انگیزش، هنجارهای ذهنی و آگاهی اهداکنندگان بر اهدای خون در زنجیره تامین خون در شرایط بحران تاثیر مثبت و مستقیمی دارند و تبلیغات و اطلاع‌رسانی دارای بیشترین تاثیر است.