واحدهای سنجش طول در اوستا

درباره واحد‌های اندازه‌گیری در ایران باستان اطلاعات کمی در دست است. مهم‌ترین متنی که از ایران باستان باقی مانده است، یعنی اوستا، آگاهی چندانی در این باره به دست نمی‌دهد. خوش‌بختانه یکی از فصول فرهنگ‌نامه‌ای کهن، مشتمل بر واژه‌های اوستایی و ترجمه پهلوی آن‌ها، دربردارنده تعدادی از واحدهای سنجش طول در دوران باستان است. در فصل بیست و هفتم فرهنگ اویم، نام واحدهای اندازه‌گیری طول و نسبت آن‌ها با یک‌دیگر به زبان اوستایی و پهلوی آمده است. نام برخی از این مقیاس‌ها در متون اوستایی تک‌آمدند و تنها در این فرهنگ باقی مانده است. به این ‌ترتیب، می‌توان این متن را مهم‌ترین منبعی دانست که درباره واحدهای اندازه‌گیری در ایران باستان اطلاعاتی به دست می‌دهد. در این مقاله، واحدهای اندازه‌گیری طول، که در فصل بیست و هفتم فرهنگ اویم نام برده و تعریف شده است، به کمک بخش‌های دیگر اوستا و منابع پهلوی و زند طبقه‌بندی و بررسی شده است. نتیجۀ این بررسی و طبقه‌بندی را می‌توان به صورت زیر خلاصه کرد: uzašti = 8 ǝrǝzu, dišti = 10 ǝrǝzu, paδa = 16 ǝrǝzu, vībāzu = 2 frabāzu = 4 frarāθni = 8 vitasti  = 96 ǝrǝzu, vībāzu = 2 gāiia = 4 frarāθni, gāiia = 3 paδa = 4 vitasti = 48 ǝrǝzu , yujiiasti = 2 daxšmaiti = 4 snaiiasti = 8 tacar = 16 hāθra.

Avestan Units of Length Measurement

There is little information about the units of measurement in ancient Iran. From Avesta, the most important text of ancient Iran, we can’t deduce so much information about this subject. Fortunately, one of the chapters of an old AvestanPahlavi lexicon i.e. Farhang ī Ōim includes a list of measurement units. We can find the name of the units of length measurement in chapter 27 of the lexicon. Some of these names are hapax legomenon and are only preserved in Farhang ī Ōim. In this paper these units of length, are studied and compared according to the other parts of Avesta and the Pahlavi texts. These results can be summarized as follows: uzašti = 8 ǝrǝzu, dišti = 10 ǝrǝzu, paδa = 16 ǝrǝzu, vībāzu = 2 frabāzu = 4 frarāθni = 8 vitasti  = 96 ǝrǝzu, vībāzu = 2 gāiia = 4 frarāθni, gāiia = 3 paδa = 4 vitasti = 48 ǝrǝzu , yujiiasti = 2 daxšmaiti = 4 snaiiasti = 8 tacar = 16 hāθra. uzašti = 8 ǝrǝzu, dišti = 10 ǝrǝzu, paδa = 16 ǝrǝzu, vībāzu = 2 frabāzu = 4 frarāθni = 8 vitasti  = 96 ǝrǝzu, vībāzu = 2 gāiia = 4 frarāθni, gāiia = 3 paδa = 4 vitasti = 48 ǝrǝzu , yujiiasti = 2 daxšmaiti = 4 snaiiasti = 8 tacar = 16 hāθra.