بررسی تمثیلی مانوی بر اساس الگوی اسطورۀ آفرینش به زبان پارسی میانه

در این جُستار خواننده نخست با کلیاتی دربارۀ مانویت و اسطورۀ آفرینش در کیش مانی آشنا می‌شود. آن‌گاه نگارنده، با تعریف نوع ادبی تمثیل و داستان تمثیلی، اسطورۀ آفرینش مانویت را به مثابۀ داستانی تمثیلی در نظر می‌گیرد و بر نقش تمثیل، در جایگاه یکی از ابزار‌های فن بلاغت در آسان ‌فهم‌کردن اصول دینی، فلسفی و اخلاقی برای تودة مردم، تاکید می‌کند. با این مقدمات، تمثیلی مانوی به زبان پارسی میانه بر اساس الگوی اسطورۀ آفرینش مانی بررسی و تحلیل می‌شود. این داستان با بیانی نمادین به اسارت نخستین انسان در زندانِ ماده اشاره دارد. بررسی حاضر به یاری مقایسۀ شخصیت‌ها و عناصر سازندۀ اسطورۀ آفرینش مانی با این داستان تمثیلی صورت می‌گیرد.