|
|
|
|
جملات مرکب در زبان فارسی تحلیلی بر پایه نظریه دستور نقش و ارجاع
|
|
|
|
|
|
|
|
نویسنده
|
پهلوان نژاد محمد رضا ,رسول‌پور حسین
|
|
منبع
|
زبان شناخت - 1391 - دوره : 3 - شماره : 1 - صفحه:1 -25
|
|
چکیده
|
در این مقاله، ساختار جملات مرکب زبان فارسی بر پایه نظریه «دستورِ نقش و ارجاع» بررسی می‌شود. این نظریه را، در سال 1997، رابرت دی. ون ولین و رندی جی. لاپولا مطرح کردند و، در سال 2005، ون ولین نسخه نهایی آن را ارایه داد. دستور حاضر سه نوع رابطه را با عنوان «هم‌پایگی»، «ناهم‌پایگی» و «هم‌وابستگی» بین جملات مرکب مطرح می‌سازد و سه سطحِ اولیه پیوند را «بند»، «کانون»، و «هسته» می‌داند. سه نوع رابطه احتمالی بین «واحدها» برقرار است. بنابراین، از ترکیب سطوحِ اولیه پیوند و روابط احتمالی، نُه رابطه در «دستور همگانی» این نظریه قابل تصور است؛ که الزاماً تمامیِ آن‌ها در همه زبان‌ها یافت نمی‌شود. در این مقاله، جملات مرکب زبان فارسی را تحت دو رابطه کلیِ هم‌پایگی و ناهم‌پایگی بررسی نموده و دو نوع رابطه را برای هم‌پایگی و نُه رابطه را برای ناهم‌پایگی معتبر دانسته‌ایم؛ که با ارایه مثال‌ها و نمودارهایی تبیین شده‌اند. مزیت تحلیل‌های زبانیِ این دستور نسبت به سایر نظریه‌های دستوری را می‌توان توجهِ هم‌زمان به سه سطح «نحوی»، «معنایی»، «کاربردشناختی» دانست. امری که در نظریه‌های دستوری دیگر مستلزم پژوهش‌های جداگانه‌ای است.
|
|
کلیدواژه
|
دستور نقش و ارجاع ,نقش‌گرایی ,ساخت‌های نحوی ,معنایی ,کاربردشناختی ,جملات مرکب فارسی ,هم‌پایگی ,role and reference grammar ,functionalism ,semantic and pragmatic structures ,syntactic ,persian compound sentences coordination ,subordination
|
|
آدرس
|
دانشگاه فردوسی مشهد, دانشیار دانشگاه فردوسی مشهد (نویسنده مسیول) , ایران, دانشگاه پیام نور, کارشناس ارشد زبان‌شناسی و مدرس دانشگاه پیام نور (مرکز آذرشهر) , ایران
|
|
پست الکترونیکی
|
h.ra.392@gmail.com
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Authors
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|