کاربست گراف برای شبکه‌ی معنایی فارسی‌آموزان غیرایرانی

در این پژوهش، با تکیه بر رویکرد زبان‌شناسی شناختی و معناشناسی واژگانی، شبکه‌ی معنایی افعال پایه‌ی فارسی در ذهن فارسی‌آموزان غیرایرانی بررسی شده است. پژوهش با استفاده از نظریه‌ی گراف و بر مبنای 50 فعل پرتکرار فارسی انجام گرفته که پیش‌تر در پژوهش جمشیدی، روشن، وکیلی‌فرد و بشارتی (1401) استفاده شده بودند. ابزار گردآوری داده‌ها، پرسش‌نامه‌ی شور (schur, 2007) بوده که متناسب با فضای فارسی‌زبان بومی‌سازی شده است. جامعه‌ی آماری شامل 101 دانشجوی غیرایرانی دانشگاه بین‌المللی امام خمینی (ره) است که زبان مادری آن‌ها فارسی نیست. از آزمون‌شوندگان خواسته شد روابط معنایی میان افعال را مشخص کنند. سپس با استفاده از نرم‌افزارهای جاوا و پایتون، گراف‌های اشتراکی داده‌ها ترسیم شد. تحلیل نتایج نشان داد که روابط معنایی غالب در ذهن فارسی‌آموزان به ترتیب شامل باهم‌آیی (34.49٪)، تضاد (31.32٪)، استلزام (24.67٪) و شمول معنایی (22.46٪) است. سایر روابط همچون ترادف، چندمعنایی و جزئی از نیز به‌صورت محدود دیده شدند. این یافته‌ها می‌توانند در طراحی منابع درسی، شناسایی شکاف‌های یادگیری، و بهره‌گیری از روش‌هایی مانند آموزش خوشه‌ای افعال برای آموزش زبان فارسی به غیرفارسی‌زبانان مفید واقع شوند.

graph-theoretical modeling of the semantic network ofcore persian verbs among non-native learners

this study, grounded in cognitive linguistics and cognitive lexical semantics, uses a graph theoretical approach to analyze the semantic network of high frequency persian verbs as understood by non native learners. it builds on 50 foundational persian verbs from jamshidi et al. (2022) and involves 101 non native persian speakers from imam khomeini international university. participants, whose native language is not persian, used a culturally adapted version of schur’s (2007) semantic association questionnaire to graphically represent perceived semantic relationships among the verbs. the data were modeled and visualized using co occurrence graphs built with java and python.the analysis reveals a semantic network comprising various lexical semantic relations, including synonymy (7.27%), converse antonymy (31.32%), polysemy (2.21%), entailment (24.67%), hyponymy (22.46%), meronymy (2.21%), and collocation (34.49%). among these, collocational patterns, antonymic contrasts, and entailment relations were most frequent. these results provide insights into the mental lexicon of l2 persian learners, highlighting conceptual schemas and relational patterns. the study offers pedagogical implications for creating cognitively aligned teaching materials, addressing lexical acquisition gaps, and promoting cluster based approaches in persian as a foreign language curriculum development.