بررسی رده‌شناختی چند فرگرد از وندیداد اوستا

رده‌شناسی به دنبال دسته‌بندی زبان‌‌های‌جهان و یافتن روابط موجود میان آنها به لحاظ ساختارهای‌دستوری و ارائه‌ اهمیت‌های‌رده‌شناختی آنها است. رده‌شناسی کاربردهای‌گوناگونی در زبان‌شناسی امروز دارد. مطالعه‌ ‌ساختاری زبان‌‌های‌مختلف ازجمله زبان‌‌های‌باستانی، می‌تواند به تکمیل‌کردن طبقه‌بندی‌زبان‌‌ها کمک نماید. این مقاله به تحلیل رده‌شناختی فرگردهای دوم، سوم و ششم وندیداد‌اوستا اختصاص دارد. مطالعه بر آن بوده است با تحلیل ‌نحوی‌داده‌ها، جایگاه این زبان‌را در رده‌های فعل‌پایانی‌قوی یا فعل‌میانی‌قوی با نگاه رده‌شناختی معین سازد. آوانویسی متن‌اوستایی به شیوه‌ بارتلمه بوده و داده‌های مورد مطالعه از نسخه‌ ‌گلدنر، انتخاب شده است. حجم‌جامعه‌ مورد‌بررسی در پژوهش، شامل 15 درصد از حجم‌کل‌وندیداد است. پس از تفکیک‌بندها، آرایش انواع‌جمله و سازه‌های‌نحوی، مورد تجزیه‌وتحلیل قرار گرفت. در بخش بررسی‌جمله‌ها، نقش‌های‌اصلی عناصر‌جمله تعیین شد. در بخش تحلیل‌سازه‌ها نیز بر اساس آرایش هسته‌‌گروه و وابسته‌های آن طبق مولفه‌های 24گانه‌ ترتیب‌واژه‌درایر صورت گرفت. نتایج حاکی است که این زبان‌در مقایسه با زبان‌های‌منطقه اروپا-آسیا دارای 13 مولفه از مولفه‌های زبان‌‌های فعل‌پایان‌قوی(فعل پس از مفعول) و برخوردار از 15 مولفه از مولفه‌های‌زبان‌‌های فعل‌میانی‌قوی (فعل پیش از مفعول) می‌باشد. همچنین این زبان‌در مقایسه با زبان‌‌های‌جهان، 13 مولفه از مولفه‌های فعل‌پایانی‌قوی و 16 مولفه از مولفه‌های فعل‌میانی‌قوی را داراست. بنابراین زبان‌‌اوستایی‌وندیداد در مقایسه با زبان‌‌های‌منطقه خود(اروپا- آسیا) و زبان‌‌های‌جهان، به زبان‌‌های فعل‌میانی‌قوی گرایش دارد.

typological review of few fargards of avestan vandidad

linguistic typology focuses on both language universals and linguistic variations. implicational universals in typology have semantic, pragmatic, discourse, processing and cognitive explanations. typology has various uses in linguistics. studying the structure of different languages, including ancient languages, can help completing the classification of languages. this article provides an overview of typological study about avestan language. the purpose of this study was to determine the word order of avestan language of vandidad, based on dryer’s 24 typological components. this article focuses on the 15 percent of geldner’s vendidād avesta based on bartholomae transcription method. research data are collected through three fargards of vendidād avesta, the second, third and sixth. the findings indicate that avestan language of vandidad,  has 13 components of strong verb- final languages type and 15 components of strong verb-initial languages type comparing to genera containing languages of europe and asia, except for southeast asia , and this language has also 13 components of strong verb-final languages type and 16 components of strong verb-initial languages type comparing to genera containing world languages.there is a tendency for avestan language of vandidad, to be one of languages of verb- initial type.