مراتب آفرینش در گاهان

آفرینش یکی از اساسی‌ترین موضوعات هر دینی به شمار می‌رود که نمایانگر بخش مهمی از جهان بینی پیروان آن است. گاهان بخشی از اوستاست که نسبت به سایر بخش‌ها بیشتر به چگونگی آفرینش پرداخته به طوری که می‌توان گفت آفرینش یکی از مضامین مهم گاهانی به شمار می‌رود. با توجه به این که آفرینش در دین زردشتی بیشتر از منظر اسطوره‌شناسی بررسی شده است ضروری به نظر می‌رسد که دیدگاه گاهان نیز در این مورد روشن شود. در گاهان برای بیان چگونگی آفرینش از اصطلاحاتی چون زاییدن، آفریدن و ساختن استفاده می‌شود که هر کدام در جای خود نگاه متفاوتی به آفرینش را می‌رساند. به منظور روشن ساختن چگونگی رخداد آفرینش در گاهان، در مقالۀ حاضر مفهوم آفرینش با توجه به سه واژۀ نام‌برده بررسی شده و با مقایسۀ کاربرد آنها نتیجه‌گیری می‌شود که در گاهان باور به وجود سه مرحلۀ مختلف از آفرینش دیده می‌شود که با زایش آغاز و سپس ملزومات آن بخشیده و در نهایت اجزای آن ساخته می‌شده است و زایش آغازین که با اصطلاح «هستی نخستین» عنوان می‌شود فقط منحصر به اورمزد بوده است. این نگرش دیدگاهی عرفانی را به مقولۀ آفرینش نشان می‌دهد.

stages of creation in gahan

the most important concept of religions is “creation” which can shows the most important part of their followers’ worldview. gāhān is a part of avesta which considers creation more than other part, such a way that, it can be said creation is the main contents of gāhān. as regards that creation has been studied from the perspective of mythology. so it seems important to display gāhān approach to creation. expressions such as “generating”, “creating” and “constructing” were used to express the quality of creation and each of them had a special view of the creation in different conditions. in order to clarify creation quality in gāhān, in this paper the &creation& concept will be studied according to these three words and, by comparing their application it will be deduced that there was a belief in the existence of three different stages of creation that started with “generating” then its requirements were donated and finally its components were constructed and the first generating was called as “primal existence” and it belonged only to ohrmazd. such an attitude shows a mystical view of creation.