بررسی ارتباط معنایی واژگانی در غزل ‌های حافظ

بررسی متون ادبی بر پایه‌ نظریه‌های زبان‌شناختی با توجه به پایه‌ علمی و تجربی آن‌ها در خوانش‌، کشف معانی و بازنمایی نتیجه‌بخش و دقیق‌ است. بر این اساس بررسی روابط معنایی یکی از مولفه‌های اصلی معنی‌‌شناسی در نمایاندن شگردهای زبانی و معنایی، پایه‌ نظری پژوهش حاضر در بررسی دیوان حافظ به‌عنوان پیکره‌ مورد تحقیق درنظر گرفته شده‌است. در پژوهش حاضر که روش توصیفی تحلیلی(descriptive analysis) مورد استفاده قرار گرفته‌است، هدف، تبیین و تحلیل چگونگی روابط معنایی واژگان، میزان بسامد و تاثیر آن‌ها بر انسجام متن و گردش حول هسته‌ موضوعی بوده‌است. نتیجه‌ این پژوهش نشان می‌دهد که اشعار او با توجه به بسامد بالای انواع روابط معنایی و عنصر تکرار در سطح واژگانی، عبارت و جمله، برای آموزش زبان به زبان‌آموزان فارسی کاربرد دارد و این قابلیت در آن دیده می‌شود. هم‌چنین وجود روابط معنایی واژگان در محور عمودی هر غزل نشان‌دهنده‌ انسجام متنی در غزل‌های بررسی شده‌است. برطبق تحلیل انواع روابط معنایی که از دیگر ویژگی‌های این پژوهش است، بسامد مولفه‌ چندمعنایی که با توجه به شمول آن بر صنایع ادبی، به‌نظر می رسید کاربرد بیشتری داشته‌باشد، کمتر از حد انتظار است.

investigating the lexical semantic relationshipin hafez's lyric poems

the study of literary texts based on linguistic theories according to their scientific and experimental basis in reading, discovering meanings and representation is fruitful and accurate. accordingly, the study of semantic relations is one of the main components ofsemantics in showing linguistic and semantic techniques, the theoretical basis of the present study in the study of hafez's divan has been considered as the body under study. in the present study, which uses a descriptive analytical method, the purpose was to explain and analyze how the semantic relations of words, their frequency and their effect on the coherence of the text and the circulation around the thematic core. although hafiz's divan is from classical and seemingly complex texts; but the result ofthis research shows that his poems are used for teaching language to persian languagelearners due to the high frequency of various semantic relations and the element of repetition at the lexical, phrase and sentence level, and this feature is seen in it. also, the existence of semantic relations of words in the vertical axis of each sonnet indicates the textual coherence in the studied sonnets. according to the analysis of various semantic relationships, which is another feature of this study, the frequency of the polysemous component, which due to its inclusion in the literary industry, seemed to be more applicable, is lower than expected.