پسوندهای اشتقاقی در شکند گمانیگ وزار

شِکَند گمانیگ وِزار اثری است کلامی که در نیمه‌های سده سوم هجری نوشته شد. در آن زمان زبان پهلوی فاقد پشتوانه سیاسی پیشین خود بود، ضمن اینکه کاربرد روزمره‌اش در میان مردم را از دست می‌داد، و عربی و فارسی به تدریج در همه زمینه‌ها جای آن را می‌گرفتند. در چنین زمانی، نویسنده این اثر متنی کلامی را می‌نویسد بدون اینکه از وام واژه‌های عربی برای بیان مفاهیم پیچیده استفاده کند، و در این کار بسیار موفق است. او مفاهیم پیچیده را تنها با استفاده از واژه‌های پهلوی بیان می‌کند، و از امکانات واژه سازی پهلوی بیشترین بهره را می‌برد. چون پسوندهای اشتقاقی از جمله مهمترین امکانات واژه سازی در زبان پهلوی هستند، این سوال مطرح می‌شود که پسوندهای استفاده شده در این اثر چگونه کمیت و کیفیتی داشته‌اند؟ بدین معنی که آیا نویسنده پسوندهای پر شماری در دسترس خود داشته است و یا اینکه آن پسوندها از نظر قابلیت‌های واژه سازی، در مقایسه با پسوندهای فارسی ویژگی‌های متمایزی داشته‌اند؟ بررسی این اثر نشان می‌دهد پسوندهای استفاده شده بسیار کمتر از پسوندهای رایج در زبان فارسی بوده و به جز یکی دو مورد، همه در فارسی به کار رفته‌اند.

derivational suffixes in škand gumānīg wizār

škand gumānīg wizār is a pahlavi polemical texts of the ninth century ce, whenthat language had lost its former political support, while its daily usage amongpeople was decreasing, and arabic and persian were gradually replacing it in allrespects. in such a time, the author of this work began to write this polemical book,without using loanwords to express complex concepts, and of course, he waswonderfully successful in accomplishing this task. but, how was that possible?were pahlavi word-formation methods more productive than persian? examiningpahlavi word-formation capabilities, especially derivational suffixes, can provideclues in this regards. the author, and other zoroastrian ones, seemingly, consideredpahlavi as a scientific language immune to the negative consequences occurring forany defeated language, so they could take full advantage of its word-formationcapabilities, especially derivative suffixes, regardless of the fact that some of itsmost important features were getting inactive in their contemporary language. ofcourse, their commitment to using the pahlavi language had a very important role inthis great achievement.