تحلیل «پندنامه انوشیروان» (راحه الانسان) از منظر موضوع و شخصیت الگو

اندرزنامه نویسی در ایران، از پیشینه‌ای قابل‌توجه و غنی برخوردار است و اندرزنامه‌های بازمانده از دوره ساسانی از شواهد آن هستند. در چند سده اول هجری، عوامل چندی، ضرورت اندرزنامه نگاری را پیش آورد. در این میان، به نظر می‌رسد بیشتر نویسندگان اندرزنامه‌های فارسی اولیه در ایران دوره اسلامی، سعی کردند در قالب و ظاهری اسلامی، مفاهیم فرهنگ و سنت باستان را احیا کنند. بررسی این اندرزنامه‌ها از منظر موضوع و شخصیت الگو، نکات قابل‌توجهی در این زمینه را آشکار می‌کند.در این مقاله، تلاش شده تا پندنامه انوشیروان یا راحه الانسان، از این دو منظر مورد بررسی قرار گیرد. بررسی پیشینه انجام این نوع تحقیق، نشان داد که این پندنامه تاکنون از این دو وجه، تحلیل نشده است. موضوعات اندرزی در این پندنامه از توصیه‌های معنوی گرفته تا کسب فضائل اخلاقی و مهارت رفتارهای اجتماعی را دربرمی‌گیرد. شخصیت‌های الگوی این پندنامه نیز بیشتر شخصیت‌های تاریخی، اسطوره‌ای و حماسی متعلق به ایران باستان مانند انوشیروان، قباد، اردشیر و... هستند. روش انجام این مقاله، کتابخانه‌ای و بر اساس تحلیل و بررسی متن پندنامه انوشیروان صورت گرفته است. هدف از انجام این مقاله، علاوه بر بررسی پندنامه از دو منظر مذکور، برجسته کردن اقبال نویسنده به احیای تفکر و فرهنگ ایران باستان است.

a study of “anoushirvan’s pandnamah” (rahat al-insan) in terms of theme and standard character

it has a remarkable and rich background, advisory writing in iran, and inter alia, the pieces of evidence of that are the surviving advisories from the sassanid period. several factors in the first few centuries ah necessitated the advisory writing. it seems that, in the meantime, most of the authors of the early persian advisories in islamic iran have tried to revive the concepts of ancient culture and tradition in an islamic form and appearance. in terms of theme and standard character, the study of these advisories reveals significant points in this field. in the present article, an attempt has been made to examine the anoushirvan’s pandnamah or rahat al-insan, from these two viewpoints. the examination of the background of this type of research showed that this document has not been analyzed from these two aspects so far.. the advisory covers topics ranging from spiritual counseling to the acquisition of moral virtues and the skill of social behavior. the standard characters used in this advisory are mostly historical, mythical, and epic characters belonging to ancient iran such as anoushirvan, kavad, as well as ardashir, and so on. the methodology of the article is a library .