بررسی ابزارهای خلاقیت استعاری در شعر معاصر از منظر معنی‌شناسی شناختی

این پژوهش بر اساس رویکرد معنی‌شناسی شناختی به بررسی ابزارهای گسترش، پیچیده‌سازی، پرسش و ترکیب جهت توصیف خلاقیت استعاری درون‌ مبدا در شعر معاصر پرداخته است. جامعه آماری شامل منتخبی از اشعار سیمین بهبهانی، فروغ فرخزاد و فریدون مشیری است که به روش نمونه‌گیری تصادفی ساده و بر مبنای نسبتی برابر (از هر شاعر 2 دفتر شعری و از هر دفتر 9 قطعه شعر) انتخاب شده است و سپس چگونگی کاربرد و میزان فراوانی ابزارهای خلاقیت استعاری در آن مورد توصیف و ارزیابی قرار گرفته است. نتایج پیرامون چگونگی کاربست ابزارهای خلاقیت استعاری نشان می‌دهد که شاعران معاصر ضمن کاربرد تک‌گانه هر یک از این ابزارها، در مواردی نیز نسبت به کاربرد توامان آن‌ها جهت خلق نمونه‌های بدیع اقدام نموده‌اند. مطابق این روند 15% از مجموع کل نمونه‌ها مستخرج از جامعه آماری شامل کاربرد توامان ابزارها بود و نمونه‌هایی از کاربرد دوگانه‌ی گسترش و پیچیده‌سازی، گسترش و ترکیب، و همچنین کاربرد سه‌گانه‌ی پیچیده‌سازی، پرسش و ترکیب شناسایی شد. از سوی دیگر یافته‌های حاصله پیرامون فراوانی ابزارهای خلاقیت استعاری نشان می‌دهد که ابزار ترکیب در مجموع کل نمونه‌ها از بیشترین میزان کاربرد برخوردار است و ابزارهاى پیچیده‌سازی، گسترش و پرسش به ترتیب در رده‌هاى بعدی قرار دارند.

The Study of Metaphorical Creativity Devices in Contemporary Persian Poetry from the Perspective of Cognitive Semantics

Based on the cognitive semantics approach, this research has studied extending, elaborating, questioning, and composing device to describe sourceinternal creativity in contemporary Persian poetry. The statistical population included a collection of poems from Simin Behbahani, Forough Farrokhzad and Fereydoun Moshiri poetic notebooks, which were selected by simple random sampling method based on equal proportion (2 poetic notebooks from each poet and 9 poems from each poetic notebooks). Manner of usage and frequency distribution of metaphorical creativity devices have been described and evaluated. The results about manner of usage showed that in addition to the separate use of each device, in some cases, contemporary Persian poets have used them simultaneously to create novel expressions. According to this trend, 15% of the total samples which extracted from the statistical population included the simultaneous usage of some devices. In this case, we found some data that were formed according to dual usage of extending and elaborating, extending and composing, and triple usage of elaborating, questioning and composing. On the other hand, the findings about the frequency of devices indicated that the composing device had the highest usage in the average of total samples. Elaborating, extending and questioning were in next levels.