بررسی پیوند آواشناسی و معناشناسی در موسیقی آوازی بر مبنای مقایسه‌ی آوازهای دشتی و ماهور ردیف آوازی عبدالله دوامی: رویکردی زبان‌شناختی

این مقاله به بررسی رابطه‌ی عناصر آوایی و معنا در موسیقی آوازی از منظری زبان‌شناختی، بر مبنای مقایسه ی دو نمونه آواز دشتی و ماهور برگرفته از ردیف آوازی استاد عبدالله دوامی پرداخته است. هدف از این پژوهش تشخیص عناصر آوایی (تولیدی) تاثیرگذار و چگونگی استفاده از آن‌ها در زنجیره ی آوایی آوازها باهدف انتقال هرچه بهتر حس هر آواز و مضامین اشعار استفاده‌شده در ساختمان گوشه هاست. در اینجا مشخصه های آوایی تولیدی مانند زیروبمی، کشش، وزن و عناصری مانند سکوت و نوع هجا را در هر آواز مورد بررسی قرار داده ایم. نتایج نشان داد که ساختمان آوایی گوشه ها، همانند ساختمان آوایی جمله ها در زبان، از الگوهایی ثابت و از پیش تعیین‌شده تبعیت می کنند و رخداد عناصر آوایی، با کیفیتی خاص و در جایگاه های تعیین‌شده در ساختار ملودیک گوشه، باعث انتقال و برانگیختن حس و معنای خاص در شنونده و تقویت مضامین شعری می شوند؛ به‌طوری‌که آواز دشتی در مقایسه با آواز ماهور با استفاده ی بیشتر از زیروبمی افتان، حفظ روند زیروبمی در گستره ی هجا، استفاده چشمگیرتر از عنصر سکوت و تمایل به استفاده از سکوت های طولانی تر، بهره بردن فراوان از کشش واکه ای، سرعت پایین تر ملودی گوشه ها و درنتیجه وزن و ریتم کندتر گوشه ها حس اندوه را به شنونده القاء می کند.

in Iranian Vocal Music Based on a Comparison of Dashti and Mahour Āvāz-s (Songs) of Abdullah Davami’s Vocal Radif: A Linguistic Approach

This article examines the relationship between phonetic elements and meaning in Dashti and Mahur Āvāzs (songs) from Abdollah Davami’s Vocal Radif. Its purpose is to identify the effective articulatory phonetic elements and how they are used in the phonetic chain of Āvāzs. Here, we have studied phonetic elements such as pitch, vowel lengthening, rhythm, and elements such as silence and syllable type in each Āvāz. The results showed that the phonetic structures of the Gūše –s (melodic modes), like phonetic structures of sentences of languages, follow fixed and predetermined patterns, and the occurrence of the phonetic elements, with a certain quality and in the positions determined by the melodic structure of Gūše s, triggered transmitting and stimulating a sense and a meaning in the listener and reinforcing poetry. As, Dashti in comparison with Mahur induces a sense of sadness to the listener by using more falling pitch, maintaining the pitch proceeding in the syllable realm, more dramatic use of silence, the desire to use longer silences, the extensive use of vowel lengthening, the lower speed of its Gūšes and as a result, the slower rhythm of its Gūšes.