حمایت از بزه‌دیدگان قاچاق کالاهای سلامت محور در سیاست جنایی ایران و اسناد بین‌المللی

زمینه و هدف: قاچاق کالاهای سلامت‌محور یکی از مصادیق جرایم اقتصادی است که در رسته جرایم تهدیدکننده سلامت بشمار می‌آید و موجبات قربانی شدن انسان‌ها را فراهم می‌آورد. ازاین‌رو واردات و تولیدات کالاهای سلامت‌محور باید تحت کنترل و نظارت دقیق قرار گیرد.روش: مطالعه حاضر به روش توصیفی- تحلیلی با استفاده از منابع کتابخانه‌ای انجام‌گرفته است.یافته‌ها و نتایج: نتایج پژوهش حاضر حاکی از آن است که سیاست جنایی اتخاذی ایران در مورد قربانیان قاچاق کالاهای سلامت‌محور یک سیاست جنایی افتراقی است که در مواد 26 و 27 قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز مصوب 1392 و بند پ از ماده 7 قانون احکام دائمی برنامه‌های توسعه کشور مصوب 1396 مورد اشاره مقنن قرار گرفته است. پیش‌بینی پرداخت دیه و جبران خسارات در ماده 27 علاوه بر مجازات قاچاق کالای ممنوعه یک حمایت کیفری فرق‌گذاری است و با بررسی اسناد بین‌المللی نیز مشخص گردید که حمایت از بزه‌دیدگان برخی جرایم جنبه‌ای تک‌بعدی دارد و حمایتی از بزه‌دیدگان قاچاق کالاهای سلامت‌محور به صورت روشن و کامل دیده نمی‌شود. لکن انتظار می‌رود متولیان این جرم در مقررات ملی و فراملی در جهت حمایت همه‌جانبه از بزه‌دیدگان، تمهیدات و تدابیر ویژه‌ای را اتخاذ نمایند. مسئولان و مراجع ذی‌ربط نیز با پیش‌بینی حمایت‌های پزشکی، مالی و اجتماعی، بزه‌دیدگان ناشی از قاچاق کالاهای سلامت‌محور را زیر چتر حمایتی قرار دهند.

protection of the victims of smuggled health-oriented goods in iranian criminal policy and international documents

field and aims: health-oriented goods smuggling is an example of economic crimes, which is categorized in health threatening crimes group, causing humans’ death all over the world. hence, importation and production of health-oriented goods should be carried out under severe control and supervision. the aim of the present research study is protecting victims of smuggled health-oriented goods in iranian criminal policy and international documents.method: the present study was carried out using descriptive-analytical method with library sources.finding and conclusion: findings of the present research study indicated that iran’s criminal policy toward the victims of smuggled health-oriented goods is a different approach, which can be seen in the articles 26 and 27 of the law of fighting against goods and currency smuggling acted in 2013, and paragraph c of article 7 of law of fixed rules of the country’s development acted in 2017. prediction of atonement and compensation of loss in the article 27, in addition to being a punishment for the banned goods’ smugglers, is a discriminatory criminal victims’ protection. investigation of the international documents indicated that protecting victims of some of the crimes has a one-dimensional aspect and no clear and complete protection is seen in these documents. hence, it is expected that proctors of this crime consider special measurements and steps in their national and international rules in line with all-dimensional protection of the victims. authorities and the officials in charge should protect smuggled health-oriented goods’ victims through consideration and prediction of medical, financial and social supports.