اجرای قطعنامه های الزام آور شورای امنیت، با تاکید بر قطعنامه 2231(برجام)

زمینه و هدف: شورای امنیت با ساختار سیاسی و قدرتمند خود، از ارکان اصلی ملل متحد در جهت حفظ صلح و امنیت بین‌المللی می‌باشد. این شورا در راستای ایفای وظایف خود تصمیماتی اتخاذ می‌نماید؛ در بین تصمیمات مختلف این رکن، قطعنامه‌های الزام‌آور جایگاه ویژه‌ای دارند. قطعنامه 2231 یکی از این نوع قطعنامه‌ها است که متعاقب انعقاد برجام صادر شده و به نحوی با این موافقتنامه بین‌المللی مرتبط گشته است. آمریکا  در مورخ 8 می 2018 از توافقنامه برجام خارج شد. در این مقاله، موضوع خروج آمریکا از برجام بواسطه ارتباط آن با قطعنامه 2231 شورای امنیت مورد بررسی قرار گرفته شده است تا مشخص شود آیا اقدام آمریکا در خروج از برجام به منزله نقض قطعنامه مذکور توسط آمریکا است یا خیر و در فرض مثبت بودن آن، آیا می‌توان تدابیری را علیه آمریکا در شورای امنیت و یا دیوان بین‌المللی دادگستری به عمل آورد یا خیر. بنظر می‌رسد اجرای قطعنامه‌های الزام‌آور تابع فضای متاثر از قدرت می‌باشد. روش: پژوهش حاضر به روش تحلیلی صورت گرفته است.یافته‌ها و نتایج: بررسی رویه شورای امنیت مشخص می‌نماید که فضای حاکم براجرای قطعنامه‌های فصل هفتمی بسیار سیاست‌زده و متاثر از جو بین‌المللی حاکم است. تجربه نشان داده است در مواردیکه قطعنامه الزام‌آوری در تعارض با منافع یک عضو دائم شورای امنیت باشد، اجرای آن توسط ارکان ملل متحد، بسیار غیرمحتمل بنظر می‌رسد. قطعنامه  2231 که در راستای برجام صادر شد نیز پس از صدور و به تبعیت از این رویه، در مقام اجرا و ایجاد التزام علیه اعضاء دائم شورای امنیت، بسیار ضعیف بنظر می‌رسد.

implementation of the binding resolutions of the security council, with an emphasis on resolution no. 2231 (jcpoa)

field and aims: the security council, with its political and powerful structure, is one of the pillars of creating and maintaining international order in the current environment. among the various decisions of this organ, binding resolutions have a special place. achieving to/ issuing against a chapter seven resolutions is a very powerful motivation among the actors of the international community. but in the final analysis, the way the resolution is implemented in the structure of the international community and the united nations itself is more important.method: the present research was conducted using an analytical method.finding and conclusion: by examining the practice of the united nations and especially the practice of the security council, it is clear that the implementation of the resolutions of the seventh chapter is highly politicized and affected by the prevailing international atmosphere. regardless of the impressive impact of these resolutions, experience has shown that in cases where the binding resolution is in conflict with the interests of a permanent member of the security council, even assuming the adoption of such a resolution, its implementation by the un organs seems very unlikel. resolution 2231, due to the change in the international atmosphere after its adoption, has not been immune from this scourge, and regardless of its binding structure, it seems very weak in the nature of its power to impose obligations and compulsions against the permanent members of the security council.