تامین و جبران خسارت ناشی از هزینه دادرسی در حقوق ایران و انگلستان

زمینه و هدف: شرکت در یک دعوای حقوقی، متضمن هزینه‌هایی برای طرفین دخیل در آن، اعم از دادگاه، خواهان و خوانده است و نظام حقوقی حاکم بر این هزینه‌ها در تحقق عدالت مدنی نقش بسزایی دارد. بررسی تطبیقی مقررات ناظر بر تامین و جبران خسارات دادرسی در حقوق ایران و انگلستان، نقایص قوانین فعلی ایران در این حوزه را بهتر نشان داده و در اصلاح آن‌ها موثر می‌افتد.روش تحقیق: پژوهش حاظر به‌صورت توصیفی-تحلیلی و با نگاه تطبیقی به منابع مختلف اسنادی و مطالعاتی در حقوق ایران و انگلستان تدوین یافته است.یافته‌ها و نتایج: قانونگذار برای تضمین جبران خسارات احتمالی خوانده، امکان تامین هزینه‌های او توسط خواهان را مقرر کرده است، که با لحاظ فقدان سازوکار مناسب برای پیش‌بینی مدت و کیفیت رسیدگی و تخمین هزینه‌ها، در مقایسه با نهاد مشابه در حقوق انگلستان کاستی‌هایی دارد. همچنین، برای جبران خسارات قطعی ناشی از هزینه دادرسی و دیگر خسارات دادرسی، به تبعیت از قاعده «هزینه پس از رویداد» قائل به انتقال‌پذیری خسارات شده است تا زیانی بدون جبران باقی نماند. با این‌حال، در حقوق ایران، برخلاف انگلستان، عدم اعطای اختیار به دادرس در بررسی شرایط پرونده و طرفین دعوا، علاوه بر امکان سوءاستفاده خوانده از نهاد تامین دعوای واهی، باب سوءاستفاده از حق دادخواهی برای خواهان را نیز باز گذاشته و این نقایص در عدم تمایل متداعیین به حل و فصل دعوای خود خارج از دادگاه و متروک شدن اصل حسن نیت در نظام قضایی ما تبلور می‌کند.

relief and compensation for litigation costs in iranian and british law

field and aims: participating in a lawsuit involves costs for the parties involved, including the court, the plaintiff and the defendant, and the legal system governing these costs plays an important role in achieving civil justice. a comparative study of the provisions governing the provision and compensation of legal damages in the law of iran and the united kingdom better shows the shortcomings of the current iranian laws in this field and is effective in correcting them.    method: the present research has been compiled in a descriptive-analytical manner with a comparative view of various documentary sources and studies in iranian and british law.   findings and conclusion: the legislature, in order to guarantee possible damages, has made it possible for the plaintiff to cover his costs, which, in view of the lack of a proper mechanism for forecasting the duration and quality of proceedings and estimating costs, is a shortcoming compared to a similar institution in english law. ‌ there are some. also, in order to compensate for definitive damages resulting from court costs and other court damages, following the rule of &post-event costs&, damages have been transferred so that no damages remain without compensation. however, in iranian law, unlike in the united kingdom, not giving the judge the power to review the circumstances of the case and the litigants, in addition to the possibility of abuse of the institution of fictitious litigation, also leaves the door open to abuse the right to sue and these shortcomings the unwillingness of the defendants to settle their dispute out of court and the abandonment of the principle of good faith in our judicial system is crystallized.