مکان یابی ژن های کمی کنترل کننده کیفیت پخت و خوراک برنج در یک جمعیت لاین نوترکیب خویش‌آمیخته

مکانیابی ژنهای کمی (qtl) برای 10 صفت مربوط به کیفیت پخت و خوراک برنج با استفاده از 144 لاین نوترکیب خویشآمیخته حاصل از تلاقی دو رقم هاشمی/نعمت توسط نشانگر ریزماهواره انجام شد. صفات مورد بررسی در این تحقیق شامل میزان آمیلوز، درجه حرارت ژلاتینی‌شدن و هشت خصوصیت چسبندگی نشاسته دانه برنج بود. در مجموع تعداد 23 عدد qtls برای 10 صفت مورد بررسی از حداقل یک qtl تا حداکثر 4 qtl برای هر صفت شناسایی شد. برای هر صفت حداقل یک qtl روی کروموزم 6 شناسایی شد. چندین کلاستر ژنی که هر کدام از این کلاسترها چند صفت را کنترل می‌کنند نیز شناسایی شد. خصوصاً یک کلاستر ژنی در نزدیکی جایگاه‌ژن آلکالین روی کروموزم 6 که شامل چهار qtl (qgt6، qfv6b، qcsv6 و qsbv) بود که به‌ترتیب صفات درجه حرارت ژلاتینی‌شدن، چسبندگی نهایی، قوام و پسروی چسبندگی را کنترل می‌کنند. اغلب این qtl‌ها بزرگ اثر بودند. یک کلاستر ژنی مهم دیگر در مکان‌ژنی واکسی روی کروموزوم 6 قرار داشت و شامل 3 qtl (qac6، qmv6a و qbdv6) که به‌ترتیب صفات میزان آمیلوز، حداقل چسبندگی و فروریختگی چسبندگی را کنترل می‌کنند، که این qtlها نیز بزرگ اثر بودند. نتایج این تحقیق نشان داد که برخی از صفات مربوط به کیفیت پخت و خوراک برنج توسط دو ناحیه ژن واکسی و آلکالین روی کروموزم 6 کنترل می‌شود. همچنین qtl‌های کوچک اثر جدیدی روی سایر کروموزوم‌ها برای صفات مورد بررسی شناسایی شد.