واکاوی تطبیقی نقش سیاسی اجتماعی روزنامه‌ها در عصر مشروطیت (مطالعه موردی: مقاله‌ها و سرمقاله‌های روزنامه روح‌القدس و صوراسرافیل)

روزنامه‌های انقلابی در جریان انقلاب مشروطیت نقش تعیین‌کننده ایفاء کردند. دو روزنامه روح‌القدس و صوراسرافیل در میان این روزنامه‌ها برجسته هستند. روزنامه روح‌القدس در مجموع 73 سرمقاله، مقاله، مکتوب چاپ کرد که از میان آن‌ها 59 سرمقاله و مقاله، جنبه‌ی انتقادی داشت؛ به عبارت دیگر، 80 درصد از مطالب روزنامه، انتقادی بود. انتشار روزنامه صوراسرافیل از پیروزی انقلاب مشروطیت شروع شد و تا کودتای محمدعلی شاه قاجار به طول انجامید. در این مدت تعداد 32 شماره از این روزنامه منتشر شد. پژوهش حاضر با نگاهی به نقش مطبوعات در انقلاب مشروطیت، درصدد بررسی و بیان نقش این روزنامه‌ها در افزایش آگاهی مردم است. روش تحقیق این پژوهش تحلیل محتوا است. محتوا این دو روزنامه با توجه به اهداف این دو نشریه تجزیه و تحلیل شدند. یافته‌های تحقیق نشان داد که این دو نشریه در جریان انقلاب مشروطه، با ترویج افکار آزادی‌خواهانه و انتقاد از نظام استبدادی سهم قابل‌ملاحظه در تحولاتی ایفا کردند که به «انقلاب مشروطیت» در ایران شهرت دارد.

a comparative analysis of the socio-political role of newspapers in the age of constitutionalism (case study: articles and editorial articles of roh al-quds and surasrafil newspapers)

revolutionary newspapers played a decisive role during the constitutional revolution. the two newspapers ruh al-quds and surasrafil are prominent among these newspapers. the ruh al-quds newspaper published a total of 73 editorials, articles, and letters, of which 59 editorials and articles were critical; in other words, 80% of the newspaper content was critical. the publication of surasrafil newspaper started with the victory of the constitutional revolution and lasted until the coup d’etat of mohammad ali shah qajar. during this period, 32 issues of this newspaper were published. the present study, by looking at the role of the press in the constitutional revolution, seeks to examine and express the role of this two newspapers in raising public awareness. the research method of this research is content analysis. the content of these two newspapers is analyzed according to the goals of the them. the findings of this study show that these two newspapers acted during the constitutional revolution by promoting libertarian ideas and criticizing the authoritarian system.