تبیین پویایی‌های حساب جاری در اقتصاد ایران و تعیین پیشرانه‌های آن

تحقق اهداف سند چشم‌انداز و برنامه ششم توسعه اقتصادی در حوزه تجارت خارجی، مستلزم تعیین عوامل اثرگذار بر حساب جاری و تراز تجاری کشور است. میزان پس‌انداز و سرمایه‌گذاری ملی در سطوح بخشی با استفاده از حساب جریان وجوه نشان می‌دهد طی دوره 1392-1351، دولت با ایجاد میانگین کسری و خانوارها و موسسات در خدمت خانوار با ایجاد میانگین مازاد، در تحقق مازاد 7/2 درصدی حساب جاری به تولید ناخالص داخلی مشارکت داشته‌اند. در این مقاله به‌منظور تعیین پیشرانه‌های حساب جاری پس از تفکیک تکانه‌ها به شوک‌های خارجی غیرقابل‌کنترل و شوک‌های داخلی قابل‌کنترل و برنامه‌ریزی توسط سیاست‌گذاران اقتصادی، از چارچوب تحلیلی dsge منطبق با شرایط خاص اقتصاد ایران بهره گرفته‌شده است. پارامترهای این مدل با داده‌های فصلی 1393-1369 و به روش بیزین برآورد شده است. نتایج نشان می‌دهد شوک‌های دسته اول بیش از 50 درصد تغییرات در حساب جاری را در تمامی افق‌های زمانی توضیح می‌دهند. از میان شوک‌های خارجی، شوک قیمت نفت و تورم جهانی به ترتیب بیشترین میزان از تحولات حساب جاری را توضیح می‌دهد. در مقابل از میان شوک‌های داخلی، شوک مالی بیشترین اثر را بر حساب جاری دارد که با ارزیابی اولیه از حساب جریان وجوه مبنی بر مشارکت بالای دولت در تراز تجاری سازگاری دارد. در افق زمانی پنج‌ساله شوک‌های خارجی در کمترین مقدار خود نیز از بیشترین میزان اثرگذاری شوک‌های داخلی در افق مشابه بالاتر است.

Explaining Dynamics of Current Account in Iran's Economy and Determining its Propulsives in a New Keynesian DSGE Model

In Keynesian viewpoint, the relation between current account with national saving and investment and also financial deficit of government is calculatable from fundamental relation with GDP in an open economy.  Meaning that the difference between National savings and investments is equal to the country's trade surplus. With the separation of the amounts of national investments and savings in sectoral levels, using account of current funds, evaluating the scale of participating of  any of the important economic sections in causing  surplus/deficit in commercial balance will be possible. Using Iran's flow of funds accounts, we found that during 19722013, Iran's average annual current account to GDP Ratio is %+2.7(surplus) which is the summation of %1.4(deficit) in government net borrowing to GDP, +%3.7 and %+0.4 (surplus) in household and financial sectors net lending, respectively. We also determine the main determinants of Iranian current account using DSGE model in which all shocks are separated in two categories: domestic shocks (including monetary, fiscal and productivity shocks) and foreign shocks (including oil price shock, foreign demand and inflation shocks). After the Model parameters are estimated by Bayesian estimation using 19902014 Iran quarterly data. The results show that the foreign shocks explain more than 50 percent of current account variance in all temporal horizons. Oil price and global inflation shocks are two main deriver of current account in this category of shocks. Fiscal shocks is also the main determinant of current account movements in domestic shocks category which is in line with our finding in flow of funds account analysis. Altogether, the foreign shocks effect on current account is more persistent than domestic shocks.