چشم‌انداز معاهده 2017 ممنوعیت سلاح‌های هسته‌ای و پیامدهای آن بر ایران

معاهده‌ ممنوعیت سلاح‌های هسته‌ای در20 سپتامبر سال 2017 تصویب شد و تاکنون (تیر 1401) 60 دولت به آن ملحق شده‌اند. این معاهده که آخرین اقدام حقوقی جامعه بین‌المللی علیه سلاح‌های هسته‌ای تلقی می‌شود، در22 ژانویه 2021 لازم‌الاجرا شد. جمهوری اسلامی ایران، به‌رغم اینکه متن معاهده را در اجلاس 7 جولای 2017 سازمان ملل متحد در نیویورک تایید کرد، هنوز به عضویت ‌آن درنیامده است. اینکه اجرای این معاهده تا چه میزان می‌تواند بر فرایند نامشروع‌سازی و حذف تسلیحات هسته‌ای در جهان اثر گذاشته و الحاق یا عدم الحاق ایران به آن چه پیامدهایی می‌تواند برای کشور در پی داشته باشد، سوالی است که مقاله حاضر با روش توصیفی تحلیلی به بررسی و ارزیابی آن‌ پرداخته است. نگارندگان مقاله بر این باورند که اجرای معاهده فرایند نامشروع‌سازی، خلع و حذف سلاح‌های هسته‌ای در جهان را تسریع و تشدید کرده و فشارها علیه دولت‌های دارنده چنین سلاح‌هایی را افزایش خواهد داد. درعین‌حال نظر به مخالفت سخت دولت‌های دارنده سلاح هسته‌ای با معاهده، تحقق اهداف معاهده می‌تواند با موانعی روبه‌رو شود. همچنین پیوستن به این معاهده، ضمن اینکه می‌تواند تاثیر مثبتی بر جایگاه بین‌المللی ایران در مبارزه با سلاح‌های هسته‌ای و پایبندی به شفافیت هسته‌ای داشته باشد، چالش‌های بین‌المللی جدیدی نیز برای آن به دنبال خواهد داشت.

analysis of the 2017 treaty on prohibition of nuclear weapons and its consequences on iran

the treaty on prohibition of nuclear weapons was adopted on 20 september 2017 and up until now (july 2021), 53 states have acceded to it. the treaty, which is the international community’s latest legal action against nuclear weapons, entered into force on 22 january 2021. iran confirmed the final text of the treaty at the un conference in new york on 7 july 2017, but has so far failed to accede to it. this study analyzed the extent of the treaty’s influence on the process of nuclear disarmament and the delegitimization of nuclear weapons in the world. the consequences of the accession of iran to this treaty were also studied and analyzed by employing a descriptive analytical research method. the results portrayed that while the implementation of the treaty would strengthen the process of nuclear disarmament and delegitimization of nuclear weapons in the world and increase pressure against states with nuclear weapons, the strong objection of such states, would hinder the realization of the treaty goals. furthermore, although iran’s accession to the treaty may strengthen its international status in the campaign against nuclear weapons and its compliance with nuclear transparency, at the same time its accession may bring new international challenges for the country.