خوشه‌بندی گفتمان‌های حاکم درباره ساختار مناسب برای سیاستگذاری علم و فناوری در ایران به روش میانگین فازی (Fcm)

به‌رغم تحولات چشمگیر علم و فناوری در ایران طی سال‌های اخیر، انتقادات بسیاری ناظر بر اشکالات ساختاری در نظام سیاستگذاری علم و فناوری در ایران مطرح می‌شود. هدف اصلی مقاله حاضر که مبتنی‌بر پارادایم فلسفی تفسیرگرایی انجام شده، احصای گفتمان‌های متعدد درباره ساختار مناسب برای سیاستگذاری علم و فناوری در ایران به روش خوشه‌بندیِ میانگین فازی و مبتنی‌بر نظرات خبرگان است. به‌این‌ترتیب چارچوب سیاستگذاری علم و فناوری مبتنی‌بر مدل سازمان توسعه و همکاری‌های اقتصادی گسترش داده شد. دلیل به‌کارگیری منطق فازی در این پژوهش که برای نخستین بار در روش تحلیل گفتمان استفاده می‌شود، تقریبِ بیشتر آن به ماهیتِ پیچیده و پرابهام علوم اجتماعی است. بر این اساس نظر پنجاه نفر از خبرگان با استفاده از پرسشنامه گردآوری و توسط نرم‌افزارهای matlab و spss تحلیل شد. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد وضعیت موجود در قالب یک گفتمان نگاشت می‌شود؛ اما برای وضعیت بهبودیافته، دستِ‌کم دو «گفتمان مشارکتی» و «گفتمان مستقل» متصور است. همچنین ماتریس نهاد وظیفه برای تکامل ساختار نهادی سیاستگذاری علم و فناوری در ایران ترسیم می‌شود. در نهایت بدون اینکه تلاشی برای حذف، ادغام یا افزودن نهادی انجام شود بعضی وظایف به بعضی نهادها تخصیص و بعضی وظایف از بعضی نهادها اخذ می‌شود.

Clustering the Prevailing Discourses about the Appropriate Structure for Science and Technology Policy in Iran by Using the FCM Algorithm

There have been significant developments in the field of science and technology in Iran in recent years, however, there are many criticisms of the structural problems in its science and technology policymaking system. This research is based on the philosophical paradigm of interpretivism, and its main purpose is to cluster and analyze various discourses regarding the appropriate structure required for science and technology policies in Iran. This was done by employing the Fuzzy CMeans Clustering Algorithm (FCM) and was based on interviews with experts. Thus, the science and technology policy framework based on the OECD model was developed and expanded. The Fuzzy logic used in this research was used for the first time in discourse analysis due to the fact that it is more closely related to the complex and pervasive nature of social sciences. Using a theoretical framework based on the OECD model, the opinions of 50 experts were collected using a questionnaire and analyzed via MATLAB and SPSS. The research findings showed that, the current situation was written in the form of a discourse, but in order to improve the situation, at least two cooperative participatory discourses and intervening participatory discourses can be drawn out. Furthermore, the institutiontask matrix, which brings about the evolution of the institutional structure of science and technology policy in Iran, was outlined. Finally, without attempting to remove, merge, or add an institution, some tasks were assigned to some institutions and some tasks were removed from some institutions.