بررسی نقش صادرات گاز در گسترش مناسبات ایران و کشورهای همسایه و شکل‌گیری همگرایی منطقه‌ای

در مقاله حاضر درصددیم تا نقش صادرات گاز در گسترش مناسبات ایران و کشورهای همسایه و شکل‌گیری همگرایی منطقه‌ای براساس نظریه‌های کارکردگرایی، نئوکارکردگرایی و وابستگی متقابل را بررسی کنیم.با توجه به اینکه ایران با پانزده کشور به‌طور مستقیم مرز زمینی و آبی دارد و به آب‌های آزاد نیز دسترسی دارد؛ مزیت استفاده از هر دو روش صادرات گاز یعنی خط لوله یا ال‌.ان‌.جی را داراست. بر این اساس پرسش اصلی مقاله حاضر این است که آیا صادرات گاز (ایران) به‌عنوان یک کالای ویژه امکان ایجاد همگرایی و وابستگی متقابل ایران با سایر کشورها را داشته است؟پاسخ موقت نگارندگان به پرسش حاضر این است که در شرایط فعلی؛ صادرات گاز ایران باعث توسعه همکاری‌های اقتصادی ایران و کشورهای مشارکت‌کننده شده که با مشارکت کامل کشورها می‌تواند زمینه‌ساز همگرایی شود و در وضعیت کنونی بیشتر وابستگی متقابل انجام شده است.نتایج این تحقیق که بر‌اساس روش‌شناسی توصیفی تحلیلی که از‌نظر زمانی یک تحقیق مقطعی و از‌نظر نوع ارتباط بین داده‌ها یک تحقیق همبستگی است؛ نشان می‌دهد توسعه تولید و صادرات گاز ایران می‌تواند رفاه بین جوامع منطقه را به دنبال داشته باشد، بر سایر حوزه‌ها تاثیرگذار باشد و روابط مستحکم و رو به گسترشی را به ارمغان آورد.

Analyzing the Role of Gas Exports in the Development of Relations between Iran and Neighboring Countries and the Formation of Regional Integration

In this paper, the role of gas exports in the development of relations between Iran and neighboring countries and the formation of regional integration according to the theories of functionalism, neofunctionalism and interdependence, are examined.Given that Iran has direct land and sea borders with 15 countries and also has access to high seas; it has the advantage of being able to employ both gas exportation methods, i.e. pipeline or LNG. Accordingly, the main question this article aims to answer is, whether the export of gas as a special commodity by Iran has made it possible for Iran to integrate and have some form of interdependence with other countries.This study presents a temporary answer to the present question, which in the current situation is, Iran’s gas exports have led to the development of economic cooperation between Iran and the participating countries, and more interdependence has come about. In addition, if the countries excursive full participation, a route can be paved for integration.The results of this research were obtained using the descriptiveanalytical method, employing a crosssectional study in terms of time and a correlational research in terms of the type of relationship between the data. The research shows that the development of Iran’s gas production and its export can lead to prosperity among the communities of the region, affect other areas and bring about strong and expanding relations. Reciprocal economic interdependence between Iran and other countries can also reduce foreign damage such as sanctions, and can reduce the mutual risk and impact of international economic shocks.