بررسی راهبرد چندجانبه‌گرایی تجارت خارجی در ایران: مطالعه عضویت ایران در اتحادیه اقتصادی اوراسیا و سازمان همکاری شانگهای

امروزه الزام اجرای راهبرد چند‌جانبه‌گرایی و منطقه‌گرایی در بخش تجارت خارجی جزء اولویت‌های سیاست‌های اقتصادی کشورهای مختلف جهان است. ایران نیز با توجه به شرایط تحریم‌های اقتصادی از‌سوی اردوگاه غرب نیازمند برداشتن گام به سوی هم‌افزایی با سایر اقتصادهای جهان و استفاده بهینه از مزیت‌های تولیدات دیگر کشورهاست. هدف این مقاله بررسی مقایسه‌ای دقیق‌تر در حوزه راهبرد چندجانبه‌گرایی ایران در بخش تجارت خارجی با تمرکز بر اتحادیه اقتصادی اوراسیا و سازمان همکاری شانگهای است. ازاین‌رو برای انجام این پژوهش، از روش تحلیلی توصیفی و روش تحلیل سلسله‌مراتبی استفاده شده است. نتایج تحقیق نشان می‌دهد توسعه همکاری و تلاش برای پیوستن به اتحادیه اقتصادی اوراسیا برای ایران می‌بایست از ارجحیت بیشتری نسبت به سازمان همکاری شانگهای برخوردار باشد. در این راستا توجه به عوامل سیاسی و اقتصادی بیش از سایر عوامل باید مورد توجه خط‌مشی‌گذاران و مدیران کشور قرار گیرد.

A Study of Iran’s Multilateral Foreign Trade Strategy: Iran’s Membership in the Eurasian Economic Union and the Shanghai Cooperation Organization

Today, the need to implement multilateralism and regionalism in foreign trade is one of the priorities of the economic policies of different countries of the world. Given the economic sanctions imposed by the United States, Iran also needs to take steps towards obtaining synergy with other world economies and make better use of the manufacturing opportunities found in other countries. The purpose of this article is to provide a more detailed comparative study of Iran’s multilateral foreign trade strategy with a focus on the Eurasian Economic Union and the Shanghai Cooperation Organization. The research method used in this article was the analyticaldescriptive method and the Hierarchical Analysis (AHP) technique was employed. The results of this study show that, the expansion of cooperation with the Eurasian Economic Union and joining them is more beneficial for Iran than doing the same with the Shanghai Cooperation Organization. In order to obtain the best deals for Iran, Iranian policy makers and managers must make sure to take all political and economic factors into consideration.