ارزیابی الگوهای سیاستگذاری و مدیریت قومی در ایران

کمال مطلوب هر حکومت ملی، برخورداری از ملت یکپارچه است که همگان به هویت فراگیر ملی تعلق خاطر داشته و به آن وفادار باشند. این مهم جز با سیاستگذاری و مدیریت مناسب به‌دست نمی‌آید. کشورهایی که گروه‌های قومی مختلف دارند باید در برنامه‌های متعدد سیاسی، اقتصادی و اجتماعی با اتخاذ سیاست‌های خاص به گروه‌های قومی احترام گذارند و در راستای ایجاد همگرایی و حفظ تمامیت ارضی جامعه گام بردارند. هدف پژوهش حاضر ارزیابی الگوهای مدیریت قومی در ایران و مطالعه جامع برای استنتاج نتایج مطالعات پیشین است که با استفاده از روش فراتحلیل‌، 127 مقاله از بین 761 مقاله علمی پژوهشی گزینش و اطلاعات مورد نظر با پرسشنامه معکوس استخراج شد. یافته‌های فراتحلیل مقاله‌ها نشان می‌دهد که «توسعه ناموزون به‌ویژه در بُعد اقتصادی و نابرابری اجتماعی سیاسی، برخورد سیاسی و ایدئولوژیک با اقوام، عدم رعایت قانون مربوط به اقوام، کنترل فرهنگی اقوام، روش‌های اقتدارگرایانه، دخالت بیگانگان، دستگاه بوروکراتیک حکومتی و تمرکزگرایی و تاکید بر هویت ملی بیشتر از هویت قومی» از عوامل عدم کامیابی سیاست‌های قومی بودند. از‌سوی‌دیگر «تاکید بر اشتراکات اجتماعی، مشارکت سیاسی اقوام، جایگاه اقوام در قدرت، احترام به زبان و آداب و رسوم، استفاده از نخبگان قومی، بافت گوناگون اقوام ایرانی و ایجاد توازن و سازش میان تعلقات ملی و قومی» نقاط قوت سیاست‌های قومی بوده و سعی شده این الگوها به‌گونه‌ای سیاستگذاری و مدیریت شود که در تعارض با انسجام جامعه ملی قرار نگیرد و با پذیرش تنوع گروه‌های قومی به‌عنوان واقعیتی اجتماعی، تمامیت ارضی حفظ و همگرایی و یکپارچگی ایجاد شود.

Assessment of Iranian Ethnic Policy and Management Patterns

The desirable perfection of every national government is the integrated nation, so that all belong to the national identity of the nation as well as are faithful to it. This objective will be achieved only through appropriate policy and management. Countries which have different ethnic groups should take step towards creating convergence as well as maintaining the territorial integrity for decisionmaking as well as planning in various political, economic, and social areas through adopting appropriate policies on ethnic groups as well as respecting their plurality of ethnic groups. The research aims to evaluate the patterns of Iranian ethnic management as well as conducting comprehensive study for the deduction of previous studies results. For this purpose, the metaanalysis method was used. To perform this metaanalysis, 127 articles from 761 scientificresearch papers which met the criteria for entering the metaanalysis were selected as well as necessary information was obtained with a reverse questionnaire. Findings of the metaanalysis of the articles show that "the disparate development, especially in the economic dimension and socialpolitical inequality, political and ideological encounter with the relatives, nonobservance of the law of relatives, cultural control of the ethnics, authoritarian methods, the intervention of foreigners, the bureaucratic government and centralization as well as the emphasis on national identity more than ethnic identity were considered as the main factors of failure to succeed ethnic politics. On the other hand, "emphasis on social interests, political participation of ethnics, the status of ethnics in (gaining) power, respecting language and customs, use of ethnic elites, the various texture of Iranian ethnic groups, and balancing as well as reconciliation between national and ethnic affiliations have been taken into consideration as the strengths of patterns of ethnic policies. Furthermore it has been attempted to regulate and manage these patterns in which cannot be conflicted with the cohesion of the national community as well as ethnic coexistence can be created based on protecting ethnic groups’ rights as well as maintaining territorial integrity through accepting the diversity of ethnic groups as a social reality also reaching peaceful governmentethnic interactions.