رتبه بندی استان های کشور براساس شاخص های حمل و نقل جاده ای

حرکت مسافر، کالا و اطلاعات مولفه اصلی جوامع امروزی محسوب می‌شود. هدف از سیستم‌های حمل و نقلی پرکردن فاصله بین مکان‌های جغرافیایی که تولید سفر را انجام داده و کالا و مسافر توسط مجموعه ای از مقصدها جذب می‌‌شود. ایران کشور گسترده‌ای است که مراکز شهری و روستایی، تولید و مصرف به صورت ناهمگونی در سطح آن پراکنده شده‌اند. سیستم‌های حمل و نقل جاده‌ای بین این مراکز ارتباط برقرار می‌کند. از سویی ایران در مسیر بزرگراه‌های بین‌المللی قرار دارد که پل ارتباطی بین شرق و غرب جهان محسوب می شوند، کشورهای مختلف از ایران به عنوان کریدور عبور استفاده می‌کنند. از این‌رو شبکه حمل و نقل جاده‌ای به صورت گسترده‌ای در سطح کشور پراکنده شده است و پتانسیل بالایی برای توسعه مناطق و کاهش سطح نابرابری‌های فضایی دارد. همچنین استان‌های کشور از نظر شاخص‌های حمل و نقلی و عملکردی دریک سطح قرار ندارند. هدف این مقاله تعیین رتبه و جایگاه استان‌های کشور براساس شاخص های حمل و نقل جاده‌ای است که از روش الکتره iii برای رتبه‌بندی استفاده شده است. روش الکتره یکی از روش‌های رتبه‌بندی است که از طریق مقایسه گزینه‌ها با هم، گزینه برتر را مشخص می‌کند و در نهایت امکان رتبه‌بندی گزینه‌ها را فراهم می‌آورد از نرم افزار diviz برای رتبه‌بندی گزینه‌ها استفاده شده است. برای رتبه‌بندی از داده‌های حمل و نقل جادهای استفاده شده است، براساس 5 معیار (امورایمنی و ترافیک، برنامه ریزی حمل ونقل هوشمند، امور فنی و زیربنایی، حمل مسافر، حمل کالا) رتبه بندی انجام شده است. براساس نتایج تحقیق استان تهران بالاترین رتبه را دارد پس از آن استان قزوین در رتبه دوم و استانهای کرمانشاه، البرز و مرکزی به‌صورت مشترک در رتبه سوم و استان‌های کرمان و سیستان و بلوچستان در انتهای لیست واقع شده‌اند.

Ranking of the road transport in the provinces of Iran

Movements of people, freight and information have always been fundamental components of the economic and social life of societies. The goal of transportation systems is to fill the gap between geographical locations, region that generate travel and areas that attract travels (passenger or freight). Iran is a vast country that urban and rural centers, centers of production and consumption have been dispersed unequally. The road transport system linkages them. On the other hand, Iran is bridge between west and east of the world through which international transit (freight and passengers) carry out. On the other hand, Iran is on the international highway east and west of the world through which international transit of goods and passengers is made. Therefore, road transportation has a great potential for the development of the provinces and the reduction of spatial inequalities. Methods and data: In this paper, we use the ELECTRE III for ranking the provinces. The family of ELECTRE methods apply the outranking concept and ELECTRE III has concepts of outranking and the use of indifference and preference thresholds. The ELECTRE III is explained and applied to Ranking of the road transport in the provinces of Iran. In this article, we provide 5 indicators (safety and traffic affairs, planning of smart transport, technical and infrastructure affairs, passenger and freight transport) for ranking. At first, weights of the indicators were calculated using the paired comparison method. Next, decision matrix created as input of ELECTRE III model. We used DIVIZ software to run the model. Result: results show Tehran ranked first, Qazvin ranked as second order, Alborz ,Kermanshah and Markazy placed in third position. The provinces of Kerman and SistanOBaluchistan are at the bottom of the list.