ادبیات دیجیتال در ایران و کشورهای عربی (تحلیل تطبیقی نمونه‌هایی از آثار)

امروزه تکنولوژی‌های دیجیتالی، نفوذ گسترده‌ای در زندگی روزمره ما پیدا کرده و کنش‌های ارتباطی و عادت‌های متن‌خوانی و متن‌سازی ما را بازتعریف کرده‌اند. بر این اساس، ضرورت تغییر نقش ادبیات و گفتمان ادبی، در فضای رسانه ای معاصر ایران و جهان عرب، احساس شده و گام هایی نیز در این جهت برداشته شده است. پژوهش حاضر به روش توصیفی- تحلیلی و با هدف مقایسۀ تجربۀ ادبیات دیجیتال ایران و عرب، به بررسی نمونه هایی از شعر و رمان دیجیتال در ایران و جهان عرب و شباهت ها و تفاوت های شکلی و محتوایی آن ها پرداخته است. یافته های پژوهش نشان می دهد که علی رغم پیشی گرفتن تاریخی شعرا و نویسندگان دیجیتال ایرانی از عرب ها، شکاف دیجیتالی چشمگیری با کشورهای عربی وجود دارد. از سوی دیگر، باوجود شکاف زیاد بین ادبیات دیجیتال عرب و غرب، آثار و تالیفات قابل توجهی در برخی کشورهای عربی تولید شده است. این آثار ضمن اینکه فرایندهای خلق مشارکتی یا جمعی را فعالانه‌تر دنبال می کنند، از نظر زیبایی‌شناسی و خلاقیت‌های شکلی و محتوایی نیز قابل اعتنا هستند.

digital literature in iran and arab countries (comparative analysis of examples of works)

nowadays, digital technologies have strongly influenced all aspects of our daily life via redefining our communicative practices and habits of text reading and textualizing. accordingly, a need to change the role of literature and literary discourse in the contemporary media space of iran and the arab world has been felt and steps have been taken in this respect. by adopting a descriptive-analytical method, the present study sets out to make a scholarly account addressing the experience of iranian and arabic digital literature, exploring certain works produced by them comparatively, and discuss their degree of aesthetic creativity in terms of form and content. as the findings revealed, despite the historical precedence of iranian digital poets and writers over arabs, there is a significant digital division between iran and arab countries. although the arab countries are highly distant from digital literature of the west, they have produced aesthetically more creative literary works, compared to iran. these works more actively follow the processes of participatory or collective creation, and being aesthetically creative in form and content.