درون‌مایه‌های مشترک تغزّل‌های طللی معلّقات و کوچ سروده های بختیاری

ﺗﺄﺛﯿﺮاﻗﻠﯿﻢ، ﺟﻐﺮاﻓﯿﺎ و ﻣﺤﯿﻂ زﻧﺪﮔﯽ در اﺧﻼق، رﻓﺘﺎر، ﭘﻨﺪار و اﻧﺪﯾﺸﮥ آدﻣﯽ اﻣﺮی ﺑﺪﯾﻬﯽ اﺳﺖ . ﺟﻠﻮه ﻫﺎی اﯾﻦ اﺛﺮ ﮔﺬاری در ﺷﻌﺮ و ادب اﻗﻮام و ﻣﻠّﺖﻫﺎ ﺑﺴﯿﺎر ﻧﻤﺎﯾﺎن و ﺑﺮﺟﺴﺘﻪ اﺳﺖ. ﺳﺒﮏ زﻧﺪﮔﯽ، ﺳﺒﮏ ﺷﻌﺮی و ادﺑﯽ ﻣﯽآﻓﺮﯾﻨﺪ و ﺳﺒﮏ ﺷﻌﺮ ﻋﺮﺑﯽ و ﺑﺨﺘﯿﺎری در ﺣﻮزة ﻣﺤﺘﻮ ا و زﺑﺎن از ﻣﺤﯿﻂ ﭘﯿﺮاﻣﻮن ﻣﺘﺄﺛّﺮ اﺳﺖ. ﺑﺎ اﻧﺪﮐﯽ ﻏﻮر در ﺷﻌﺮ و ادب ﻋﺮب، ﺑﻪوﯾﮋه ﺷﻌﺮ ﻋﺼﺮ ﺟﺎﻫﻠﯽ، ﻣﯽﺗﻮان درﯾﺎﻓﺖ ﮐﻪ ﺷﻌﺮ ﻋﺮب، آﯾﯿﻨﮥ ﺗﻤﺎمﻧﻤﺎی ﺳﺒﮏ زﻧﺪﮔﯽ ﺑﺎدﯾﻪﻧﺸﯿﻨﺎن آن ﺳﺎﻣﺎن اﺳﺖ. در ﺷﻌﺮ ﻋﺮب ﻋﺼﺮ ﺟﺎﻫﻠﯽ، آﻧﭽﻪ ﺑﯿﺶ از ﻫﻤﻪ ﺟﻠﻮه ﮔﺮی ﻣﯽ ﮐﻨﺪ ؛ ﮐﯿﻔﯿﺖ زﻧﺪ ﮔﯽ ﻋﺸﯿﺮهای، ﮐﻮچ و ﻟﻮازم آن اﺳﺖ. در اﯾﺮان، ﺑﺴﯿﺎری از اﺷﻌﺎر ﮔﻮﯾﺶ ﻟﺮی، ﺑﻪوﯾﮋه ﮔﻮﯾﺶ ﺑﺨﺘﯿﺎری، ازﻟﺤﺎظ ﭘﺮداﺧﺘﻦ ﺑﻪ زﻧﺪﮔﯽ ﻋﺸﺎﯾﺮی ﺷﺒﺎﻫﺖﻫﺎی ﻓﺮاواﻧﯽ ﺑﻪ ﺷﻌﺮ ﻋﺮب ﻋﺼﺮ ﺟﺎﻫﻠﯽ دارد. ﮐﻮچ و دﻟﺘﻨﮕﯽﻫﺎی ﻧﺎﺷﯽ از آن، ﻏﻢ ﻓﺮاقِ ﯾﺎر ﺳﻔﺮﮐﺮده، اﯾﺴﺘﺎدن ﺑﺮ ﻣﻨﺰﻟﮕﺎه ﻣﻌﺸﻮق و ﮔﺮﯾﺴﺘﻦ ﺑﺮ ﺳﺮآن و ﯾﺎدﮐﺮد ﺧﺎﻃﺮات ﺷﯿﺮﯾﻦِ ﻫﻤﺮاﻫﯽ ﺑﺎ ﯾﺎر، در ﺷﻌﺮ ﮔﻮﯾﺸﯽِ ﺑﺨﺘﯿﺎریﻫﺎ، ﺑﺴﯿﺎر ﺷﺒﯿﻪ آن ﭼﯿﺰی اﺳﺖ ﮐﻪ در ﺷﻌﺮ ﻋﺮﺑﯽ ﻋﺼﺮ ﺟﺎﻫﻠﯽ، ﺑﻪوﯾﮋه در ﻣﻘﺪﻣﻪﻫﺎی ﻃﻠﻠﯽ ﻣﻌﻠّﻘﺎت ﺳﺒﻊ، دﯾﺪه ﻣﯽ ﺷﻮد . ﻧﮑﺘﮥ ﻣﻬﻢ آن اﺳﺖ ﮐﻪ ﺷﻌﺮ ﺑﺨﺘﯿﺎری ﺑﺮﺧﻼف ﺷﻌﺮ ﻓﺎرﺳﯽ، ﺑﺎ وﺟﻮد ﺷﺒﺎﻫﺖﻫﺎی ﻣﻀﻤﻮﻧﯽ، از ﺷﻌﺮ ﻋﺮﺑﯽ ﺗﻘﻠﯿﺪ ﻧﮑﺮده و اﯾﻦ ﺗﺸﺎﺑﻪ در درونﻣﺎﯾﻪﻫﺎ، ﻧﺘﯿﺠﮥ ﺳﺒﮏ زﻧﺪﮔﯽ اﯾﻠﯽ و ﻋﺸﯿﺮهای اﺳﺖ. ﭘﮋوﻫﺶ ﺣﺎﺿﺮ ﺑﺮ آن اﺳﺖ ﺗﺎ ﺑﺎ روﯾﮑﺮد ﺗﻄﺒﯿﻘﯽ، ﺟﻠﻮهﻫﺎی اﯾﻦ ﺷﺒﺎﻫﺖ را در ﺷﻌﺮ ﺑﺨﺘﯿﺎری و ﻣﻌﻠّﻘﺎت ﺳﺒﻊ ﺑﺮرﺳﯽ ﮐﻨﺪ.