نقش جمله‌های عربی در ایجاد گفتمان درّۀ نادره (بر پایۀ رویکرد فرکلاف)

یکی از مطرح‌ترین رویکرد‌ها در تحلیل انتقادی گفتمان، رویکرد فرکلاف، زبان‌شناس انگلیسی است. از نظر وی تحلیل گفتمان در سه سطحِ توصیف، تفسیر و تبیین بررسی می‌شود. در پژوهش حاضر به دنبال آن هستیم که نشان دهیم بسیاری از جمله‌های عربی به کار رفته در درّۀ نادره تالیف میرزامهدی‌خان استرآبادی را می‌توان همچون واژه برشمرد و برای آن نقش گفتمانی در نظر گرفت. برای این منظور، جمله‌های عربی سه بخش از کتاب را با گزینش تصادفی، در سطح توصیف بررسی کردیم. یافته‌های پژوهش نشان داد که حدود 70%  از 320 جملۀ عربی به‌کار رفته در بخش‌های بررسی‌شده، دارای ویژگی‌های تقسیم‌بندی گفتمانی فرکلاف است. بر پایۀ تحلیلی که در متن مقاله صورت گرفت، مشخّص شد که درّۀ نادره، متنی دارای ساختارهای گفتمان‌مدار است؛ به‌گونه‌ای که می‌توان در لایه‌های زیرین آن، مناسبات پیچیدۀ قدرت در دورۀ افشاریّه را نشان داد. در این میان، جمله‌ها و عبارت‌های عربی نقش‌های مهمّی، ازجمله: پاک‌نشان دادن دامن نادر از غصب حکومت صفویه، تاکید بر شدّت رخدادهای دوران، دورنگاه‌داشتن خود از کشمکش‌های دربار، به‌دست‌آوردن دل جانشینان نادر، توجیه هواداری پیشین خود از نادر در روزگار جانشینان وی و... را بر عهده دارند.

The Role of Arabic Sentences in Creating the Discourse in Darriyih Nadirh (due to Fairclough’s Approach)

One of the most important approaches in critical discourse analysis is the approach of Fairclough, an English linguist. According to him, discourse analysis is examined at three levels of description, interpretation and explanation. In the present study, we seek to show that many of the Arabic sentences used in Darriyih Nadirh by Mirza Mahdi Khan Astarãbãdi can be considered as a word and they are considered as a discourse roles. For this purpose, we examined the Arabic sentences of a part of the book by random selection at the description level. Findings showed that about 70% of the 320 Arabic sentences used in the studied sections have the characteristics of Fairclough’s discourse classification. Based on the analysis made in the text of the article, it was determined that Darriyih Nadirh is a text with discourseoriented structures; in such a way that the underlying layers can show the complex power relations in the Afshãrid period. In the meantime, Arabic phrases and expressions play important roles, including: showing the pure skirt of Nãdir from the usurpation of the Safavid rule, emphasizing the severity of the events of the time, avoiding the conflicts of the court, winning the hearts of Nãdir’s successors, justifying his former support for Nãdir and his late ... are in charge