تحلیل فضایی بافت فرسوده شهری با تاکید بر راهبردهای ساماندهی فیزیکی– فرهنگی (نمونه موردی: شهر اسلام‌آبادغرب)

شهرسازی و مدنیت دو دستاورد گرانبهای بشر در طول تاریخ بوده‌اند. با این‌حال، همزمان با رشد و گسترش شهرها در طول زمان، قسمت‌هایی از آنها همانند اجزاء یک دستگاه دچار فرسودگی شده و به ترمیم و رسیدگی نیاز پیدا می‌کنند. بافت‌های فرسوده شهرها علاوه بر تحمل بار مسایل کالبدی و فیزیکی، از لحاظ اجتماعی و فرهنگی هم دچار مشکل‌اند و در واقع از چرخه اقتصادی شهر خارج شده‌اند. شهر اسلام آبادغرب با جمعیتی حدود 92000 نفر هم اکنون با مشکل بافت فرسوده‌ای به مساحت حدود 58 هکتار در قسمت‌های مرکزی و شمالی، که جمعیتی حدود 37000 نفر را در خود جای داده روبروست. این مقاله در پی یافتن پاسخ برای الف) چگونگی پراکنش فضایی بافت فرسوده در شهر اسلام‌آبادغرب و ب) کشف روابط میان ساختارهای اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و مدیریتی با کالبد فرسوده شهر است. در این پژوهش جامعه آماری شامل 8541 خانوار است که با استفاده از روش نمونه‌گیری تصادفی ساده و فرمول کوکران تعداد 160 نمونه از بین انها برای تکمیل پرسشنامه انتخاب شدند. برای مشخص کردن روایی سوالات از آلفای کرانباخ و برای آزمون سوالات پرسشنامه‌ها هم از دو روش آماری آزمون t تک نمونه‌ای (t-test) و روش همبستگی پیرسن استفاده شده است. با استفاده از دو روش مذکور به آزمون رابطه بین متغیر وابسته فرسودگی بافت در شهر اسلام‌آباد غرب با 4 متغیر مستقل: الف) اقتصادی ب) فرهنگی پ) اجتماعی و ت) مدیریتی پرداخته شد. برای آزمون‌های آماری از نرم‌افزار spss و برای ایجاد بانک اطلاعاتی و ایجاد لایه‌های موردنیاز و ترسیم نقشه‌ها از نرم‌افزار arcgis استفاده شده است. ازیافته های تحقیق می توان به الگوی پراکندگی فضایی بافت در قسمتهای مرکزی شهر اشاره کرد که از نظر جغرافیایی منطبق با قسمت‌های قدیمی و متراکم‌تر شهر است. همچنین نشان دادن رابطه بین ساختارهای اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و عدم مدیریت موجود در بافت با فرسودگی بافت و کالبد آن از دیگر یافته‌های این تحقیق است که با ضریب اطمینان %95 و بالاترین سطح معناداری 000/0 تایید شده است.